Denemarken verbrak dinsdag de diplomatieke betrekkingen met Zimbabwe, Zwitserland bevroor tegoeden van Zimbabwaanse overheidsfunctionarissen en het Gemenebest schorste het Afrikaanse land voor twaalf maanden.

In Londen overlegden de regeringsleiders van Australië, Nigeria en Zuid-Afrika over de vraag of er strafmaatregelen genomen moesten worden tegen Zimbabwe. De drie hadden van het 54 landen tellende Gemenebest het mandaat gekregen zich te buigen over een rapport van de waarnemersmissie die afgelopen week de verkiezingen onder de loep nam. Ook zouden ze met eventuele maatregelen tegen het land moeten komen.

„Het comité heeft met onmiddellijke ingang besloten om Zimbabwe voor een duur van twaalf maanden te schorsen uit alle raden van het Gemenebest”, zo maakte de Australische premier Howard dinsdag in Londen bekend. De zaak zal over twaalf maanden opnieuw bekeken worden, aldus de Australiër na overleg met de Zuid-Afrikaanse president Mbeki en het Nigeriaanse staatshoofd Obasanjo.

De Zimbabwaanse minister van Informatie liet in een eerste officiële reactie uit Harare weten de schorsing als fout te zien. „Het is een slechte beslissing gebaseerd op een slecht rapport”, aldus Jonathan Moyo. De oppositiepartij MDC liet weten tevreden te zijn met de uitsluiting van Zimbabwe en ook de Britse premier Blair verwelkomde het besluit.

Mbeki en Obasanjo hoopten maandag nog dat er een politiek compromis kon worden geregeld tussen Mugabe en de Zimbabwaanse oppositieleider Morgan Tsvangirai, die volgens waarnemers de echte winnaar van de stembusgang was. De Afrikaanse presidenten bezochten de twee rivalen en vroegen hen te kijken of er een regering van nationale eenheid mogelijk zou zijn. Tsvangirai peinst daar echter niet over.

De oppositieleider wil in de eerste plaats dat Mugabe een einde maakt aan het politieke geweld. Hij zei dinsdag dat de president nu met gewelddaden wraak laat nemen op de oppositie. Door dit gewelddadige klimaat is een reële discussie met het regime niet mogelijk, aldus Tsvangirai, die de ’overwinning’ van Mugabe eerder betitelde als „diefstal op klaarlichte dag.”

De oud-vakbondsman sloot zich aan bij een oproep van het Zimbabwaanse vakverbond om met een driedaagse staking tegen de intimidatie van oppositieaanhangers in de nasleep van de verkiezingen te protesteren.

De politie heeft de vakbeweging gewaarschuwd dat voor de staking krachtens nieuwe, draconische veiligheidswetten een vergunning moet worden aangevraagd. Op grond van diezelfde wetgeving kon vorige week een bijeenkomst van de algemene vakbondsraad geen doorgang vinden.

De Zimbabwaanse staatsradio meldde dinsdag dat de politie drie personen heeft aangehouden die ervan verdacht worden betrokken te zijn geweest bij de moord op de blanke boer Terry Ford, afgelopen maandag. Ford was de tiende blanke boer die werd omgebracht sinds militante aanhangers van de partij van Mugabe twee jaar geleden begonnen met de bezetting van land van blanke eigenaren, in het kader van een omstreden landhervormingsprogramma van Mugabe.