„Rotterdam een succes, Amsterdam ook”
„Rotterdam is een succes, dus Amsterdam wordt dat ook.” CNV-voorzitter Terpstra toont zich na afloop van de demonstratie op de Coolsingel zelfverzekerd over de afloop van de strijd tegen het sociale beleid van het kabinet. Eigenlijk draait het vooral om de vraag of de vakbonden op 2 oktober in staat zijn om ook in de hoofdstad 100.000 of meer mensen op de been te krijgen. De Rotterdammers laten alvast hun tanden zien.
Van het Hofplein tot aan het begin van de Coolsingel staan de demonstranten maandagmiddag dicht opeengepakt. Een bonte stoet mensen, getooid met oranje petjes en shirts of hoge blauw-witte mutsen. Talloze kleurrijke spandoeken met tegen het kabinetsbeleid gerichte leuzen steken boven de massa uit. Overal keert de tekst terug dat dit kabinet „normen- en waardenloos” is.
Een actievoerder heeft zelfs een vlag van Che Guevara uit de mottenballen gehaald. En een deelnemer drijft de spot met het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd. „Straks moeten bouwvakkers in het mandje van hun rollator stenen naar de bouwplaats vervoeren.”
Tienduizenden actievoerders uit geheel Zuidwest-Nederland zijn naar de havenstad getogen. De demonstranten tegen kabinetsmaatregelen rond (onder meer) WAO, WW, VUT en prepensioen komen hoofdzakelijk van bedrijven en instellingen in en rond de Maasstad, maar bijvoorbeeld ook uit Den Haag, Delft, Zoetermeer en Zeeuwse plaatsen. Uit Antwerpen arriveert een clubje sympathiserende havenarbeiders.
Ze geven gehoor aan de oproep van FNV, CNV en MHP om aan de vooravond van Prinsjesdag hun ongenoegen openlijk kenbaar te maken. Hoeveel mensen het centrum bevolken, zal wel nooit helemaal duidelijk worden. De politie spreekt in een eerste schatting over 30.000, maar op dat moment hebben nog niet alle deelnemers vanaf de verzamelpunten bij de Willemsbrug en de Erasmusbrug de Coolsingel bereikt.
De vakbonden maken handig van de gelegenheid gebruik om de opkomstcijfers naar boven af te ronden. FNV-voorzitter De Waal en CNV-voorman Terpstra scanderen boven het actiegedruis uit dat er meer dan 60.000 mensen zijn komen opdagen. De waarheid zal, zoals vaak, wel ergens in het midden liggen. Het is in ieder geval ruimschoots meer dan de bonden in hun stoutste dromen hadden verwacht. Maandagmorgen nog durfden de meeste vakbondsvoormannen niet verder te gaan dan 20.000.
Het getal is belangrijk, want daarmee wordt het kabinet (lees het CDA) onder druk gezet. Bovendien staat de reputatie van de vakbonden dezer dagen op het spel. Terpstra reageert een tikkeltje venijnig op de vraag of deze organisaties niet hebben afgedaan, aangezien er zich onder de demonstranten veel mensen van middelbare en oudere leeftijd bevinden. „Iedereen kan zien dat de vakbond leeft. Het is echt flauwekul om te doen alsof de tijd van de bonden voorbij is. Er zijn hier ook heel veel jonge mensen. En dan zo’n opkomst, daarvan lopen de rillingen over mijn lijf.” Hij geeft toe dat ook hij in spanning heeft gezeten over de opkomst. „Als dit een fiasco was geworden, hadden we het bij de demonstratie in Amsterdam heel moeilijk gekregen.” Hij verwacht „meer dan 100.000 mensen op het Museumplein.”
Ook A. Verhoeven (MHP) is in zijn nopjes. En De Waal zegt tot de menigte: „Als dit slechts een regionale bijeenkomst is, dan wordt de landelijke manifestatie helemaal een succes. Wij gaan door in de strijd. Kan ik op jullie rekenen?” Waarop vanuit de massa opklinkt: „Actie, actie, actie!”
De harde wind en de regen lijken de deelnemers niet te deren. Toch duurt de demonstratie niet lang. Rond halfdrie verlaten de eerste groepen alweer de hoofdstraat van de havenstad. Enkelen steken vuurwerk af en een aantal bezet korte tijd het stadhuis. De demonstratie heeft verder een rustig verloop.
De vakbondsvoormannen hebben op dat moment hun actietaal en de oproep om toch vooral naar Amsterdam te komen, achter de rug. Na hen komen de linkse politici Jan Marijnissen (SP), Femke Halsema (GroenLinks) en Wouter Bos (PvdA) aan de beurt. Vooral minister De Geus, die zondagavond in een tv-uitzending heeft laten weten ook moeilijk met zijn inkomen rond te kunnen komen, moet het ontgelden. Halsema moet haar toespraakje onderbreken als een groep brandweerlieden bezit neemt van het bordes van het stadhuis. De mannen worden door de menigte enthousiast toegeroepen.
G. Wildeman, die namens het CNV lid is van het organiserend comité, spreekt van „een klassieke demonstratie, een echte uiting van onvrede.” Hij heeft dat niet meer meegemaakt sinds 1992. „Toen deed ik ook mee. Dat ging over de WAO. De vakbonden hebben het toen verloren.” Grijnzend: „Maar in de CAO’s is die kwestie daarna op de meeste plekken gerepareerd.”