In het project, dat de naam ARISE heeft gekregen, werken wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Twente, Naturalis Biodiversity Center en het Fungal Biodiversity Institute samen. Ze willen een „wereldwijd unieke infrastructuur” gaan bouwen die de toestand van de natuur volgt.

De instituten gaan onder meer gebruikmaken van beeld- en geluidsherkenning, radargegevens en zogeheten Environmental DNA (eDNA). Dat laatste is een relatief nieuwe methode om soorten op te sporen via genetisch materiaal dat ze in water achterlaten. Alle dieren laten urine, uitwerpselen en huidcellen in water achter en dat kan worden gedetecteerd. Zo hoeft het dier zelf niet te worden gevangen.

Volgens de initiatiefnemers breekt hiermee „een nieuw tijdperk” aan op het gebied van soortenherkenning. Het project kan belangrijke informatie opleveren voor bijvoorbeeld beleidsmakers bij provincies, die de natuur in stand moeten houden, zeggen ze. „ARISE geeft ons de mogelijkheid meer inzicht te krijgen in hoe voedselwebben en ecosystemen functioneren en in de staat van de biodiversiteit in ons land”, aldus coördinator Koos Biesmeijer.

Tal van onderzoeken duiden erop dat het slecht gaat met de biodiversiteit in ons land. Ook wereldwijd is de afname van soorten een groeiend probleem. Directeur Edwin van Huis van het Naturalis Biodiversity Center noemt het verlies van soortenrijkdom „een van de belangrijkste bedreigingen voor de mensheid”. „We hebben daarom dringend behoefte aan betere instrumenten voor soortherkenning en monitoring van biodiversiteit”, zegt hij. „Want alleen wanneer we weten wat er is, kunnen we het behouden.”

Project ARISE kan belangrijk zijn om beleidsmakers, waterschappen, provincies en andere betrokkenen van betrouwbaardere informatie te voorzien op het gebied van biodiversiteit. Bovendien kunnen andere Nederlandse onderzoekers gebruikmaken van de verzamelde informatie.