Tweede Kamer wil garantie dat steun KLM in Nederland blijft
Nederland steekt 2 tot 4 miljard euro in KLM om de vliegmaatschappij door de coronacrisis te loodsen. Maar wie garandeert dat dit geld via moederconcern Air France-KLM niet in Franse zakken belandt?
Veel fracties in de Tweede Kamer maken zich daar zorgen over, bleek dinsdag. Coalitiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie steunen een verzoek om een debat. Binnen twee weken vindt er een zogeheten nota-overleg plaats. Oppositiepartij PvdA wil ook een debat.
Volgens ChristenUnie-Kamerlid Eppo Bruins is het goed om in een vroeg stadium een debat te houden over steun aan het noodlijdende Air France-KLM. „Nederland staat klaar om het Nederlandse deel van de onderneming te steunen en de Fransen het Franse deel. In eerste instantie gaat het om leningen en garanties. Maar in een later stadium gaat het mogelijk om daadwerkelijke steun. Het Franse deel heeft daar mogelijk eerder behoefte aan KLM, dat er financieel beter voor staat.”
In de raad van bestuur van het moederconcern hebben Fransen de meerderheid. Dat Frankrijk zich een leidende rol aanmeet, werd vrijdagavond al pijnlijk duidelijk. De Franse minister van Financiën, Bruno Le Maire, presenteerde op de Franse tv een reddingsplan voor Air France-KLM. Hoekstra belegde een uur later in allerijl een eigen persconferentie.
Dividend
Frankrijk heeft een steunpakket van 7 miljard euro aan leningen voor Air France gereed. Over de Nederlandse miljardensteun wordt nog onderhandeld met de banken en met KLM. Hoekstra en minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) eisen onder meer dat KLM geen bonussen en dividend uitkeert, dat de werknemers loon inleveren, dat het aantal nachtvluchten omlaag gaat en dat KLM werk maakt van verduurzaming.
Frankrijk en Nederland bezitten elk 14 procent van de aandelen in Air France-KLM. Hoekstra wil vasthouden aan een gelijkwaardige positie van beide landen.
Ingewijden hebben tegen Het Financieele Dagblad (FD) gezegd dat de verhoudingen tussen de Fransen en de Nederlanders in de top zijn verslechterd. Bij KLM zouden ze zich eraan ergeren dat de Fransen de baas spelen terwijl juist Air France er maar niet in slaagt om drastisch te bezuinigen. KLM zou er zelfs rekening mee houden dat de coronacrisis het einde van het huwelijk met Air France inluidt, schrijft de krant.
Aandelen
Momenteel staan bij zowel Air France als KLM nagenoeg alle vliegtuigen aan de grond. KLM verwacht aan de Nederlandse steun genoeg te hebben, mits eind 2021 het luchtverkeer weer op 80 procent van het normale niveau zit. Of ook Air France genoeg heeft aan het Franse pakket wordt betwijfeld. Het moederconcern beslist uiterlijk begin 2021 over een mogelijke uitgifte van nieuwe aandelen. Dat zou kunnen leiden tot gedeeltelijke nationalisatie van de twee maatschappijen. Beide landen willen dat hun steun alleen bij de eigen luchtvaartmaatschappij terechtkomt.
D66-Kamerlid Jan Paternotte vindt dat er bij het verstrekken van staatssteun ook gekeken moet worden naar de functie die KLM in de toekomst moet vervullen. In een opiniebijdrage in het FD schrijft hij dinsdag dat vakantiebestemmingen zoals Malaga, Ibiza en Las Vegas geen extra meerwaarde voor de Nederlandse economie hebben. „Goedkoop op vakantie kunnen is fijn, maar betekent dat Nederlanders minder tijd doorbrengen op Texel, op de Veluwe of in de Efteling.”
Paternotte vindt dat de KLM zich moet richten op het netwerk van zakelijke bestemmingen. „Een netwerk dat ons banen en economische groei oplevert, en niet extra geld kost.”