Op één punt gaf de premier wel helderheid. De samenleving zal er na de ”intelligente lockdown” anders uitzien dan voordat Nederland grotendeels op slot ging. In dat verband sprak hij onder andere over een anderhalvemetereconomie. Dat wordt het nieuwe normaal.

De premier vroeg de diverse sectoren in de samenleving na te gaan denken hoe ze die willen organiseren. Dat vergt zeker het nodige denkwerk en creativiteit. Het strikt handhaven van de noodzakelijke afstand betekent in sommige geledingen een forse omslag.

In de media is veel aandacht voor de organisatorische gevolgen die de anderhalvemetermaatregel heeft voor het bedrijfsleven. In zekere zin is dat logisch, want de stilstand van de economie heeft ongekend ingrijpende gevolgen. De hoop op een spoedige herstart is daarom begrijpelijk.

Toch is het goed zich te realiseren dat de norm van anderhalve meter afstand ook op andere terreinen consequenties heeft. Denk aan het onderwijs, de huisartsenzorg, het openbaar vervoer en ook de kerken. Hoe kom je als gemeente samen wanneer tussen elke kerkganger de noodzakelijke afstand moet worden bewaard? Hoe kan dan de bediening van de sacramenten doorgang vinden?

De samenleving van na de coronapandemie zal anders zijn dan die van daarvoor. Toch zal het mager zijn wanneer die verandering zich beperkt tot een organisatorische. Dan heeft de maatschappij maar heel weinig geleerd. Te weinig.

Veel mensen realiseren zich juist in deze dagen wat belangrijk is in het leven en wat ballast is. Velen zien dat in de overvolle agenda’s ook veel onnodige drukdoenerij staat genoteerd. Mensen komen erachter dat geslaaf, gejaag en gejakker vaak niks opleveren. Dat is deze weken zelfs op de snelwegen vast te stellen.

De meeste burgers zien nu wel in dat het goed is elkaar de ruimte te geven en niet op je strepen te gaan staan. Te constateren valt dat men onderling ook vriendelijker is, zelfs tegen onbekende passanten. Het advies om ook acht op elkaar te slaan, neemt de overgrote meerderheid van de Nederlanders heel serieus.

Het zou jammer zijn als dit allemaal verloren gaat als straks, naar we hopen, het gevaar van het coronavirus geweken is. Wanneer deze crisis niet leidt tot een correctie van de individualistische mentaliteit die er voor de uitbraak was, dan is het saldo erg negatief.

Het nieuwe normaal moet meer zijn dan een organisatorische aanpassing. Het vergt een verandering van mentaliteit. Dat is een hele opgaaf, die geen mens zonder wezenlijke bekering kan volbrengen.

Hoofdredactie