Met het sluiten van de Democratische rijen heeft Joe Biden voor het oog de flanken van de partij verenigd. Nadat Bernie Sanders definitief aankondigde zich achter zijn rivaal te scharen, volgden snel steunbetuigingen van de progressieve voormalig presidentskandidaat Elizabeth Warren, een aantal progressieve senatoren en president Obama.

Laatstgenoemde had voor de campagne aangekondigd geen voorkeur voor één van de kandidaten uit te spreken voor het einde van de nominatiestrijd – om zijn status als verbinder van de partij intact te houden. Wel heeft hij achter de schermen verschillende kandidaten gestimuleerd hun campagne te beëindigen, om te voorkomen dat de voorverkiezingen al te lang zouden duren.

In een uitgebreide videoboodschap kondigde Obama aan trots te zijn zich achter zijn voormalig vicepresident te scharen. Tegelijk stak hij ook een hand uit naar de progressieve flank van de partij. Volgens Obama zou hij nu een progressievere campagne hebben gevoerd dan in 2008, omdat de wereld is veranderd.

De banden aanhalen met de links-progressieve flank van de partij is één van de uitdagingen voor Joe Biden in de komende maanden. Deze groep wil forse veranderingen doorvoeren op terreinen als zorg, onderwijs en klimaat en is sterk ideologisch gedreven. Biden is voor hen voornamelijk een minder slechte keuze dan president Trump.

De zeer populaire progressieve afgevaardigde Alexandria Ocasia-Cortez liet dit duidelijk doorklinken in haar steunbetuiging: „Voor veel mensen was dit niet de uitkomst die ze wilden. Maar het is nu belangrijk om ons te realiseren dat we de keuze hebben tussen Joe Biden of Donald Trump.” De vraag is of Biden in staat is deze groep voldoende te mobiliseren met een boodschap tégen Trump.

Voor de Democratische kandidaat zijn er echter meer uitdagingen. De verkiezingen leven momenteel niet in de Verenigde Staten, omdat ook daar het coronanieuws overheerst. Terwijl president Trump dagelijks op de nationale televisie is, krijgt Biden nauwelijks aandacht. Bovendien is de verwachting dat de coronacrisis ook de komende maanden het nieuws zal domineren. Maanden waarin Biden weinig aan bod komt in de media. Dat heeft overigens niet alleen nadelen voor de Democraat. De afgelopen dagen doken verschillende –vooralsnog onbevestigde– verhalen op over seksueel grensoverschrijdend gedrag door Biden in het verleden. Ook dit nieuws sneeuwt momenteel onder.

De epidemie heeft meer gevolgen voor de campagne. De kans is klein dat er voor de verkiezingsdag op 3 november nog grote campagnebijeenkomsten kunnen plaatshebben. Dat geldt in het bijzonder voor de partijconventies: evenementen van enkele dagen waarop de presidentskandidaat door de partijelite wordt bewierookt. De conventies worden vrijwel integraal uitgezonden op de nationale televisie, waardoor je in één keer tientallen miljoenen mensen bereikt.

Voor de Democraten was dit een ideaal moment geweest om eenheid uit te stralen, na een campagne waarin de verdeeldheid in de partij duidelijk is gebleken. Door de coronacrisis lijken de conventies dit jaar virtueel plaats te moeten hebben. Hier zal aanzienlijk minder media-aandacht voor zijn.

Een andere uitdaging is het ophalen van geld. De campagnekas van president Trump is aanzienlijk beter gevuld dan die van Joe Biden. Ontmoetingen met selecte groepen rijke Amerikanen zijn cruciaal om dit gat te dichten. Dit wordt eveneens bemoeilijkt door de coronaregels. Overigens zal oud-president Obama naar verwachting verschillende virtuele fundraisers” organiseren om geld op te halen voor Biden. Dit is hard nodig, want de Democratische kandidaat zal zich voornamelijk moeten profileren met duurbetaalde advertenties.

Door alle beperkingen worden de verkiezingen meer dan ooit een referendum over het beleid van Donald Trump. Mocht hij Amerika goed door de coronacrisis leiden, dan heeft de president een grote kans om opnieuw verkozen te worden. Zo niet, dan is Joe Biden een zeer geschikte kandidaat voor de Democraten in deze periode. De voormalig vicepresident staat niet bekend als een man met vernieuwende ideeën en komt regelmatig onhandig over. Maar hij is wel benaderbaar en in staat vertrouwen bij de burger te wekken. Zoals Elizabeth Warren zei in haar steunbetuiging: „Empathie is belangrijk. En op dit moment van crisis is het meer dan ooit van belang dat de volgende president deze karaktereigenschap bezit.”