Aanleiding is het aflopen van een afspraak uit 1992: EU en VS mochten nieuwe vliegtuigmodellen tot eenderde van de kosten subsidiëren. „De tijd is gekomen om een einde te maken aan nieuwe subsidies”, zei de Amerikaanse topambtenaar John Veroneau woensdag in Brussel. „Airbus is opgegroeid, volwassen geworden. Nu moeten we de omstandigheden gelijkmaken.”

President Bush heeft al gedreigd met een klacht bij de wereldhandelsorganisatie WTO, als Europa niet wil meewerken. Achtergrond van de Amerikaanse houding is dat Boeing de laatste jaren lijdt onder het succes van het Europese Airbus. Dat verkoopt de laatste tijd meer toestellen dan Boeing, onder meer met rompen van Stork.

De Europese Commissie zegt de subsidies best te willen verlagen, maar wil dat de VS hetzelfde doen. „Kijk eens naar de 18 miljard dollar aan leningen die Boeing niet hoeft terug te betalen”, aldus een woordvoerster van de Europese Commissie. Ze noemt ook de riante Amerikaanse defensieorders voor Boeing, evenals BTW-vrijstellingen.

De VS ontkennen echter dat Boeing veel subsidie krijgt. De riante defensieorders of onderzoeksopdrachten voor Boeing zijn gewoon commerciële contracten, aldus onderhandelaar Veroneau. Dat het Amerikaanse bedrijf geen BTW hoeft te betalen op exporttoestellen, zegt hij nog eens te moeten onderzoeken.

De Europese Commissie beweert dat het slechts drie van de acht nieuwe Airbus-modellen heeft gesteund. Volgens Europa is de klacht over de subsidies meer verkiezingsretoriek. President Bush klaagt steeds over Airbus als hij op bezoek is in VS-staten met een Boeing-fabriek. Maar zijn onderhandelaar Veroneau bestrijdt dat: „Het is weliswaar verkiezingstijd, maar dit onderwerp gaat niet weg na de verkiezingen.”