„De barmhartige Samaritaan vroeg zich niet af of hij wel in staat was de beroofde man te helpen. Hij zag een mens in nood en besefte dat hij moest helpen. Dat heeft ons veel te zeggen. De vraag of we kunnen helpen, is niet relevant. Daar waar mensen in nood zijn is het ópdracht te helpen.” Zo motiveerde ds. John Walter Ross, voor zijn vele vrienden beter bekend als ”Jackie”, zijn gedrevenheid om dag en nacht in touw te zijn in pastoraat en diaconale hulpverlening. Vanaf zijn studententijd heeft hij zich het lot van mensen in nood binnen en buiten de Schotse grenzen aangetrokken.

Met enkele medestudenten richtte ds. Ross in 1967 de Blythswood Tract Society (BTS) op. Doel van de organisatie was evangelisatiewerk in Glasgow. Twee aan twee gingen de leden van Blythswood ’s avonds naar de kroegen van de Schotse havenstad om christelijke traktaten uit te delen.

Na zijn bevestiging in 1970 tot predikant van de Free Presbyterian Church (FPC) van Lochcarron bleef ds. Ross actief in de BTS. „Eigenlijk is hij een maatje te groot voor zo’n kleine gemeente”, zei zijn broer Neil, predikant van de FPC in Dingwall. Onder leiding van ds. Ross groeide Blythswood uit tot een organisatie die jaarlijks duizenden Bijbels, traktaten en bijbelcursussen verzond. Met name in Afrika vond het materiaal van Blythswood aftrek.

Meer dan veel van zijn ambtbroeders zocht ds. Ross contact met gereformeerde belijders binnen en buiten zijn vaderland. Dat netwerk gebruikte hij vooral om het werk van Blythswood uit te bouwen. Met name ook in Nederland had hij veel vrienden.

De contacten hadden mede tot resultaat dat Blythswood eind jaren zeventig ging samenwerken met het deputaatschap bijbelverspreiding van de Gereformeerde Gemeenten. Als gevolg daarvan sprak ds. Ross enkele malen op de zendingsdagen van de Gereformeerde Gemeenten. Later nam het deputaatschap het werk van Blythswood in Ghana over.

Na de omwenteling in Oost-Europa ontwikkelde Blythswood zich tot een professionele hulporganisatie. Al voor de val van het communisme maakte de predikant met zijn vrouw Elma en hun vijf kinderen enkele verkenningsreizen naar landen achter het IJzeren Gordijn. De nood die hij daar aantrof, greep hem aan. Toen in 1989 de Wende kwam, spande ds. Ross zich in om zo veel mogelijk hulp te verlenen. Zijn grote organisatietalent kwam hem daarbij van pas. Een enorme hangar in West-Schotland werd het zenuwcentrum. Tientallen vrijwilligers schakelde hij in. „In Gods koninkrijk is iedereen bruikbaar”, was zijn stelregel. Zichzelf ontzag hij evenmin. In zijn stemmige pak sjouwde hij rond als er een vrachtwagen geladen moest worden en zo nodig timmerde hij eigenhandig een nieuw afdak om nog meer opslagruimte te hebben.

Binnen twee jaar was Bltyhswood in staat wekelijks een trailer goederen naar Oost-Europa te sturen. „Maar nooit alleen hulpgoederen. Altijd moet er lectuur bij”, was zijn devies. De hulpverleningsoperatie trok ook buiten de eigen kerkelijke kring veel aandacht. Vanwege zijn werk voor Oost-Europa werd de predikant in 1991 gekozen tot Schot van het jaar. Zelf relativeerde hij deze keuze: „Het gaat er niet om wat ons volk en onze queen zegt, maar wat de Koning oordeelt.”

In eigen kerkelijke kring ervoer ds. Ross de pijn van de verdeeldheid. Toen in 1989 de FP-Church zich splitste, sloot hij zich aan bij de Associated Presbyterian Church. Daardoor liep er ook een scheiding in de eigen familie. Verschillende van zijn broers zijn tot op de dag van vandaag predikant gebleven in de FP-Church. „Sindsdien praten we op verjaardagen niet meer over kerkelijke zaken. Dat is beter. Maar onthoud: na de aardse loopbaan krijgen we met elkaar een plaats in het koor om samen eeuwig te zingen. En daar zingen we dan allemaal op dezelfde toonhoogte”, zei hij bij zijn laatste ontmoeting, terwijl er even een glinstering was in zijn anders zo zakelijke blik.