Snelweg en brug oplappen gaat zomaar niet
Massaal thuiswerken om verspreiding van het virus Covid-19 tegen te gaan, zorgt voor zeldzame rust op de weg. Maar het onderhoud aan de infrastructuur versnellen, is makkelijker gezegd dan gedaan.
De avonden en weekenden zijn normaalgesproken de momenten waarop Rijkswaterstaat samen met bouw- en infrabedrijven onderhoud pleegt aan verkeersverbindingen. Omleidingen en afgesloten rijbanen zorgen in Nederland namelijk al snel voor kilometers file plus bijkomende ergernis van automobilisten en vrachtwagenchauffeurs. Het duurt daardoor vaak weken of maanden voordat de klus is geklaard.
Het mijden van sociale contacten en reizen –vanwege de coronamaatregelen– levert voor Nederlandse begrippen ongewoon rustige wegen op, zonder de gebruikelijke verkeersinfarcten.
Omdat er ook amper treinen rijden, besloten spoorwegbeheerder ProRail en bouwer Strukton Rail om het onderhoudswerk aan de Schipholtunnel naar voren te halen. Eerder nog zouden ze de spoorstaven van de tunnelbuizen gespreid over 2020 en 2021 vervangen. Nu verwachten ze dat in april al te hebben afgerond.
Hoe zit dat bij wegen en viaducten? Brancheorganisatie Bouwend Nederland heeft overheden en private opdrachtgevers opgeroepen om werkzaamheden die al gepland staan, zo veel mogelijk naar voren te halen. Ook dringt ze erop aan om tempo te houden in de aanbestedingen (selectie van bedrijf dat de opdracht mag uitvoeren). „Juist nu moeten we zorgen dat de sector aan het werk blijft en vakmanschap behouden blijft. Denk ook aan projecten die doorgang kunnen vinden op punten in steden die normaal erg druk zijn. Deze kunnen nu ook gemakkelijker doorgaan”, aldus een woordvoerder.
PFAS
Dat door de aanscherpte regels voor de chemische stoffen PFAS in de grond al veel werk vertraging had opgelopen, blijft een heikel punt voor de bouw- en infrabedrijven. Bouwend Nederland pleit ervoor om „maximaal gebruik te maken van de mogelijkheden die het aangepaste tijdelijk handelingskader (tijdelijke regels voor PFAS, GB) biedt.” Nog eens een dip in het werk zou hoogst ongelegen komen.
Momenteel bekijkt Rijkswaterstaat „nadrukkelijk” samen met bouwbedrijven of er onderhoudsklussen naar voren kunnen worden gehaald. Ze zijn het er met elkaar over eens dat het werk zoveel mogelijk door moet gaan. Om veilig te kunnen werken en het risico op besmetting met Covid-19 te beperken, kwam er een protocol voor bouwplaatsen.
Ook in aanbestedingen –„vaak langlopende trajecten”– probeert Rijkswaterstaat de vaart te houden. „Kandidaten hebben zich nu online gepresenteerd. Tot ieders tevredenheid. Normaalgesproken organiseren we een fysieke bijeenkomst daarvoor”, zegt de woordvoerder.
Maar versnellen is eenvoudiger gezegd dan gedaan, zeggen de organisaties. „Een onderhoudswerk in de markt zetten kost altijd enige voorbereiding en afstemming met nuts- en openbaarvervoersbedrijven “, reageert Philip van Nieuwenhuizen, voorzitter van MKB Infra. Het ligt er daarom aan hoelang de verkeersluwe periode duurt. „Natuurlijk proberen we opdrachtgevers te bewegen om kansen te grijpen.”
De laatste weken loopt het werk aan de weg „niet vloeiend”, zegt Van Nieuwenhuizen. Precieze informatie over het aantal infraprojecten dat (onnodig) stilligt als gevolg van de coronacrisis, heeft hij overigens niet. Maar bijna ieder bedrijf kampt wel met meerdere zieke werknemers, personeel dat uit voorzorg thuisblijft, of werknemers uit het buitenland die afwezig zijn. Daarnaast stagneren of stoppen leveringen (voor materialen, GB) vanuit andere landen. Ook de voorschriften voor hygiëne en veiligheid zorgen dat het werk minder vlot gaat dan normaal.
Maanden
Voordat er een schop de grond in kan, verstrijkt er gewoonlijk al zo’n twee jaar, zegt een woordvoerster van de Provincie Flevoland. De provincie is bezig met een grote opknapbeurt aan bruggen en sluizen, wat plaatsvindt naast het normale onderhoud aan provinciale wegen, fietspaden en rotondes.
Een snellere uitvoering is niet realistisch, zegt de provincie. „De planning is meestal al krap. Het verkrijgen van bijvoorbeeld vergunningen en het verstevigen van de ondergrond nemen meestal al een paar maanden in beslag.” Hooguit kan het jaarlijkse onderhoud zoals gaten vullen in het asfalt en het maaien van bermen eerder plaatsvinden, licht ze toe.