Het gaat om Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Polen, Spanje, Portugal, Hongarije, Tsjechië, Estland en Litouwen. Ook Zwitserland en Noorwegen, die geen lid zijn van de EU maar wel van het ‘grenzenvrije’ Schengengebied, hebben controles ingevoerd.

De EU-landen mogen „noodzakelijke en proportionele” grenscontroles invoeren, zegt een woordvoerder van de Commissie. Het dagelijks bestuur van de EU houdt daar toezicht op. Voor Brussel is het belangrijkste onder de huidige omstandigheden dat de aanvoer van voedsel en andere essentiële producten, waaronder medicijnen, niet wordt gehinderd.

De Commissie is hierover steeds in contact met de lidstaten. „We kunnen dit alleen maar oplossen als we samenwerken”, aldus de woordvoerder. „Dat is waar we elke dag op hameren bij de lidstaten.”

De grenscontroles leidden woensdag tot monsterfiles. Er waren meldingen van truckers, maar ook families met kinderen, die 20 tot 30 uur moesten wachten, vooral aan de Duits-Poolse grens. Ook bij de Oostenrijks-Hongaarse grens stonden lange rijen. Het Rode Kruis waarschuwt voor onmenselijke toestanden.

Soldaten zijn ingeschakeld om gedupeerden aan de grens met Polen eten, drank en dekens te geven. Om wat te doen aan de enorme file op de autosnelweg bij de grensplaats Görlitz, heeft de Poolse regering besloten vier andere grensovergangen te openen. Dat moet enige verlichting bieden.

In de strijd tegen het virus is woensdag in Duitsland voor het eerst een plaats ‘op slot’ gegaan. In het Zuid-Duitse stadje Mitterteich moeten de bijna 7000 inwoners in principe thuisblijven.

De zogenoemde lockdown geldt vooralsnog tot begin april. Volgens de autoriteiten is Mitterteich als een infectiehaard te beschouwen met woensdag 25 gevallen, 6 meer dan een dag eerder.

De inwoners mogen alleen hun huis verlaten voor werk of boodschappen, of als ze naar de arts moeten of behoeftigen willen helpen. Het aantal besmettingen in Duitsland steeg woensdag tot boven de 10.000.

In Spanje steeg het aantal besmettingen met ongeveer 2000 tot ruim 13.700, terwijl het aantal doden binnen 24 uur toenam van 525 naar 598. Na Italië is Spanje het land in Europa dat momenteel het zwaarst wordt getroffen door de coronacrisis.

Piek Italië

Italië kreeg woensdag met 475 nieuwe sterfgevallen te maken als gevolg van het virus. Dat is het hoogste aantal op één dag van welk land dan ook sinds het eerste besmettingsgeval eind vorig jaar in China werd ontdekt. Het totale aantal sterfgevallen in Italië bedraagt nu 2978, meer dan de helft van alle gevallen buiten China, terwijl het aantal infecties steeg tot 35.713.

De gouverneur van de zwaar door het coronavirus getroffen Italiaanse regio Lombardije vreest dat het systeem voor gezondheid in het gebied instort. Volgens Attilo Fontana nadert het moment dat zieken geen behandeling meer kunnen krijgen.

„Helaas gaan de aantallen besmettingen niet naar beneden, ze blijven hoog”, zegt hij. „Binnenkort zijn we niet meer in staat de zieken een behandeling te geven.”

In Tsjechië moet iedereen die naar buiten wil een mondkapje gaan dragen. Alleen met zo’n bescherming voor neus en mond, is het vanaf donderdag toegestaan op straat te komen.

Scholieren thuis

Wereldwijd kunnen zo’n 850 miljoen scholieren en studenten geen onderwijs volgen door de uitbraak van het nieuwe coronavirus. VN-organisatie Unesco zegt dat 113 landen scholen hebben gesloten.

„Het aantal kinderen, jongeren en volwassenen dat door Covid-19 niet naar school of de universiteit gaat, is omhoog geschoten”, concludeert de VN-organisatie voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur.

Unesco meldt dat 102 landen hebben besloten tot landelijke schoolsluitingen en in nog eens 11 landen is een deel van de onderwijsinstellingen dicht.