URK - Vissers op schol en tong wachten de komende maanden weer in spanning op de vaststelling van de vangstquota. De platvissector gaat steeds nadrukkelijker in de aanval door zelf deel te nemen aan de discussie. Noodgedwongen, hij staat met de rug tegen de muur. Er is één lichtpuntje: de populariteit van schol neemt toe.plattekst (u15,1,0(Nederland is een echt platvisland. Vooral schol neemt een belangrijke plaats in. Ieder jaar verwerken Nederlandse bedrijven ongeveer 65.000 ton. Urk neemt hiervan 75 procent voor zijn rekening en is daarmee het centrum van de scholvisserij.

Het gaat echter niet goed met de scholstand. Althans, dat vinden visserijbiologen. Onder druk van milieuorganisaties verlagen politici in Brussel al jaren de maximale vangsthoeveelheid. In vijf jaar tijd daalde het Nederlandse quotum met 42 procent tot 61.000 ton in 2004. De sector houdt de adem in voor volgend jaar.

In augustus en september verzamelen visserijinstituten gegevens over de visstanden. Biologen brengen vervolgens adviezen uit aan de Europese Commissie, waarna de Europese ministers van Visserij in de derde week van december de vangsthoeveelheden voor 2005 vaststellen.

Vissers hekelen al jaren de onderzoeken van de deskundigen. „Biologen en vissers staan lijnrecht tegenover elkaar. Beide partijen schreeuwen steeds harder, op almaar hogere toon”, aldus G. van Balsfoort, directeur van het Productschap Vis. „Dat werkt niet. We willen nu zelf oplossingen aandragen, in plaats van af te wachten.”

Onder aanvoering van het productschap overleggen betrokkenen over een scholherstelplan. Zo leveren vissers bijvoorbeeld zelf onderzoeksgegevens aan. „Biologen kijken achteruit. Vissers merken aan de vangst hoe het gesteld is met de hoeveelheden op dit moment. Opvallend is dat de vissers geen verandering ervaren in het aantal kilo’s schol per visuur.”

Biologen wijzen ook op de negatieve gevolgen van de bijvangsten. Vooral bij de vangst van tong belanden veel ondermaatse scholletjes in de netten. Deze zogeheten discards gaan weer overboord. De vissen overleven dit niet altijd. „Bijvangst is onvermijdelijk, maar we gaan zelf metingen verrichten naar de hoeveelheden. Verder proberen we de verwerkingssnelheid aan boord te verhogen, om de discards een hogere overlevingskans te geven.”

Belangrijk strijdpunt is ook de manier van vissen. Alleen door de bodem te beroeren krijg je de platvissen in de netten. Volgens visserijbiologen heeft deze bodemvisserij schadelijke bijwerkingen. „Wij experimenteren nu met elektrische pulsen. Als dat een succes blijkt te zijn, gaan de vissers zeker werken met deze techniek.”

Met alle gegevens en maatregelen onder de arm gaat Van Balsfoort volgende week naar Kopenhagen, om ook collega-lidstaten te overtuigen van het scholherstelplan. Samen kunnen ze dan in discussie met de politici in Brussel.

„We wachten met spanning af”, aldus commercieel directeur K. de Boer van visverwerker Baarssen. Het Urker familiebedrijf is marktleider in de platvismarkt. „Bij een verdere prijsverlaging wacht een koude sanering. In vorige jaren teerden bedrijven in op het eigen vermogen. Maar nu staat iedereen met de rug tegen de muur, waarbij vooral de vissers geen alternatieve inkomstenbron kunnen aanboren.”

Gevoelsmatig verwacht De Boer een verlaging van ongeveer 10 procent. „Ik ben tevreden als de quota stabiel blijven, maar de politiek wil een gebaar maken naar de milieubeweging. Verder willen we graag duidelijkheid voor een aantal jaren. Nu kunnen we pas in december definitieve plannen maken.”

De sector krijgt van de consument een duwtje in de rug. Het Visbureau maakte gisteren bekend dat de populariteit van schol toeneemt. De vissoort staat weliswaar nog niet in de toptien van meest gegeten vissoorten, maar is wel bezig met een opmars. Italië blijkt volgens directeur T. Sintnicolaas de belangrijkste afnemer. „Loop maar eens een Italiaanse supermarkt binnen. Je komt altijd schol uit Nederland tegen. Italianen zien schol als een probleemloos product.”

Onderzoek leert dat in Italië vooral gezinnen met kinderen schol kopen. Om deze groep extra te bewerken, is het Visbureau gestart met een advertentiecampagne die schol als de blauwe prinses presenteert. „Daarmee onderscheiden we schol van andere vissoorten. En Italiaanse huisvrouwen denken bij de blauwe prinses direct aan de prins met het witte paard. Dat stimuleert de verkoop.”