Toen op 30 januari de eerste patiënten met het coronavirus in Italië opdoken, ging er geen groot alarm af. Het betrof twee Chinezen en het probleem leek toch vooral een Chinese kwestie. Drie weken later viel het eerste coronaslachtoffer. Een paar dagen daarop werden twee brandhaarden ontdekt en een groot gebied in de buurt van Milaan in quarantaine geplaatst. Daarna werden de maatregelen telkens verder opgeschaald.

Een week geleden ging heel Italië op slot. Het totale aantal besmettingsgevallen ligt nu boven de 31.500; het aantal slachtoffers komt uit op ruim 2500 personen. De piek is nog niet bereikt, hoewel de groei van het aantal nieuwe patiënten sinds begin deze week afneemt. Ook positief is dat de eerste brandhaarden in Lombardije onder controle zijn.

De regering van premier Giuseppe Conte heeft, anders dan Nederland, gekozen voor het rigoureus afgrendelen van het land. Dat gebeurde fasegewijs. Dat is mogelijk geen goed idee geweest. Toen het eerste relatief kleine quarantainegebied werd uitgebreid, maar de plannen voortijdig uitlekten, haasten zich tienduizenden mensen om buiten het gebied te geraken. De kans is aannemelijk dat het virus zo naar andere regio’s is verspreid.

Controles

Op andere vlakken kan Italië echter een voorbeeld zijn. De politie is massaal ingezetvoor de handhaving van de nieuwe regels. In vier dagen tijd heeft de politie meer dan een half miljoen controles uitgevoerd en ruim 20.000 mensen beboet omdat zij de veiligheidsregels overtraden. Zo werd afgelopen weekend een groep leraren en medewerkers van een Franse privéschool in Rome bekeurd omdat ze op de binnenplaats van hun school een barbecue hielden. In een park in de hoofdstad kregen vijf vrienden een straf aan hun broek omdat ze picknickten in een park. De parken in Rome zijn sindsdien op slot.

Ook de middenstand wordt tegen het licht gehouden. In een kleine week tijd kregen ruim 250.000 winkels en horecagelegenheden bezoek van de politie. In totaal kregen bijna 1000 ondernemers een boete.

In Italië wordt de quarantaine als een noodzakelijk kwaad gezien. Volgens een peiling van Corriere della Sera steunt 62 procent van de bevolking de maatregelen van de regering. Alle televisiezenders roepen voortdurend op zich te houden aan de regels (afstand houden, vaak handen wassen, enzovoorts). Op sociale media brengen opinieleiders dezelfde boodschap.

Als het gaat om de gezondheid is de gemiddelde Italiaan, die mogelijk het imago heeft van ongedisciplineerd, bereid offers te brengen. Dat gebeurde vijftien jaar geleden ook, toen Italië als eerste grote land in de EU met een rookverbod in de publieke ruimte kwam.

Wat doet regering?

-Het hele land is sinds ruim een week in quarantaine. Alle winkels zijn gesloten, uitgezonderd levensmiddelenzaken. Mensen mogen alleen naar buiten voor het noodzakelijkste of voor werk.

-Nieuwe regels worden voortdurend gecommuniceerd.

-De politie wordt massaal ingezet om de regels te handhaven.

-Het kabinet heeft een pakket van 25 miljard euro aangenomen om de eerste economische schade op te vangen van families en bedrijven.

-Tekorten in de gezondheidszorg worden weggewerkt. Er is besloten dat afgestudeerde studenten geneeskunde direct worden toegelaten tot de medische professie. Zo komen er 10.000 artsen bij.