Boeren breken ijs en eieren op basisschool Woudenberg
Hoeveel eieren legt een kip in zijn leven? Zijn varkens irritant? Hoeveel kilo mest poept een koe? De drie boeren die dinsdag op basisschool De Olijfboom in Woudenberg lesgeven, weten overal een antwoord op.
De scholieren kijken hun ogen uit als de drie agrariërs met hun zware trekkers komen aanrijden en voor de school minstens zes parkeerplaatsen in beslag nemen. Daarna volgt een kennismaking met de leerlingen van groep acht. Het ijs is snel gebroken. De drie agrarische ondernemers voelen zich snel thuis bij de jeugd. En andersom.
De boerenvisite is op hun eigen verzoek, vertelt schooldirecteur Marjanne Meerveld van De Olijfboom (School met de Bijbel). „Maar dit past prima in de week van biddag waarin we aandacht besteden aan waar ons eten vandaan komt. De dominee loopt hier vandaag ook rond om te vertellen over wat biddag precies inhoudt.”
Spervuur
Ondertussen hebben kippenboer Elton, melkveehouder Teus en varkensboer Nico hun plek voor de klas ingenomen en barst een spervuur van vragen los. Veel daarvan zijn vooraf al ingestuurd en de beperkte tijd vereist een keuzemenu. De kinderen luisteren met open mond. Helemaal als ze horen dat wat ze ’s morgens op hun boterham hebben gelegd, bijna allemaal bij de boer vandaan komt.
En dat koeien bedplassers zijn is ook nieuw. Vandaar dat hun matras, dat uit rubber, stro of zaagsel bestaat, drie keer per dag gereinigd moet worden. „We willen namelijk ook schone melk. En dat gaat lastig met een vieze uier”, vertelt boer Teus. Terloops geeft de melkveehouder aan dat een koe 70 kilo voer per dag verorbert en 150 liter water drinkt. Daarvan komt zo’n 40 kilo weer naar buiten als poep en plas. De wandelende fabriek vult dagelijks wel 25 pakken melk.
Herrie
Zijn varkens niet enorm irritant, willen de kinderen weten. Ze rennen maar wat heen en weer en maken herrie. „Welnee”, vindt boer Nico. „Het zijn lieve en slimme dieren. Ze weten beter dan koeien waar ze gaan liggen en hun ontlasting moeten deponeren.” Maar hoeveel spek je van een varken snijdt, is wat lastiger te zeggen. Knorrie weegt zo’n 120 kilo, waarvan 95 kilo bruikbaar vlees. Ongeveer 10 procent is spek.
En dan natuurlijk de onvermijdelijke vraag: „Wat was er eerder, de kip of het ei?” „Ik heb nog nooit een ei een kip zien leggen”, antwoordt boer Elton gevat.
Als de klas naar buiten gaat om tijdens praktijkles in de stromende regen kennis te maken met varkensproducten, eieren en veevoer, breekt de pluimveehouder enkele eieren om de dooiers te laten zien. „Van een dubbele dooier komt echt geen dubbel kuiken. Een kip is wel het dier dat het snelst nieuw leven produceert: in 21 dagen.”
Na het bezoek aan De Olijfboom volgt eenzelfde sessie op de Julianaschool in Woudenberg. Bedoeling is ook om op de scholen in Scherpenzeel en Renswoude een gastles te verzorgen.
Landelijke acties
Initiatiefnemer Elton van Ginkel hoopt dat dit een aanzet is voor andere agrariërs om hetzelfde te gaan doen. „Na al die landelijke acties is het tijd om terug te gaan naar onze basis. Het is zaak om aan de jeugd te vertellen hoe belangrijk boeren zijn voor onze voedselproductie. Vandaag doen we dit voor de tweede keer en de kinderen zijn enorm enthousiast en geïnteresseerd. Ze hebben geen idee wat er op een boerderij gebeurt. Ik heb gezegd: Vandaag zijn we bij jullie, maar de volgende keer komen jullie naar ons.”