Afgelopen vrijdag kwam het dagelijks bestuur van de Europese Unie met twee A4’tjes waarop het een overzicht schetst wat de Commissie in de eerste periode van haar mandaat heeft bereikt. Hoewel de papieren een aantal dagen te vroeg kwamen –de deadline van de honderd dagen verliep officieel pas maandag– ontbrak toch (bewust) het in kaart brengen van de resultaten van twee van de vier beloftes.

1 Minimumloon

Eén van de twee punten die op het A4’tje ontbraken, was die van het minimumloon. Binnen honderd dagen zou de Duitse voorzitter Ursula von der Leyen namelijk komen met „voorstellen voor een rechtsinstrument om ervoor te zorgen dat elke werknemer in onze Unie een redelijk minimumloon heeft.”

Bij voorbaat bestonden al vragen hoe de Commissie dat dacht te realiseren, omdat EU-lidstaten behoorlijk verschillen op dit gebied. Zo kent een aantal landen officieel helemaal geen minimumloon, zoals bijvoorbeeld Italië, Denemarken en Finland. Daarnaast waren er zorgen over een toekomstig beleidsvoorstel dat geen rekening zou houden met de verschillende economische omstandigheden in de Europese landen.

Conclusie? De consultatieronde naar de mogelijkheden om een kansrijk voorstel te doen, loopt nog. De Commissie wil eerst input krijgen van vakbonden, overheden en werkgevers over de plannen.

De hiervoor verantwoordelijke Eurocommissaris Nicolas Schmit (Werkgelegenheid en Sociale Rechten) heeft echter lidstaten al gerustgesteld dat er „in geen geval” een Europees minimumloon zal komen. Wel blijft hij zich inzetten om de loonkloof tussen rijkere en armere lidstaten te verkleinen.

2 Gendergelijkheid

Het viel Von der Leyen niet mee om het thema gendergelijkheid goed op de kaart te zetten, terwijl dat wel één van haar vier beloftes voor de eerste honderd dagen was. Het ging aan het begin al mis: ‘haar’ Commissie zou het goede voorbeeld moeten zijn met 50 procent mannen en 50 procent vrouwen aan het stuur. Het aantal vrouwelijke Eurocommissarissen bleef tot verdriet van de voorzitster echter steken op 12 van de 27.

Von der Leyen zou daarnaast binnen honderd dagen „maatregelen voorleggen om bindende transparantiemaatregelen te introduceren.” Die maatregelen zijn volgens de Commissie nodig om de loonkloof tussen mannen en vrouwen in kaart te brengen.

Hoewel de Commissie vorige week met een strategie voor gendergelijkheid op de proppen kwam, is er geen sprake van „bindende maatregelen.” Eurocommissaris voor Gelijkheid, Helena Dalli, zei dat de strategie wel „waarborgt dat gendergelijkheid bij de ontwikkeling van EU-beleid altijd vooropstaat.”

3 Groene deal

Eén van de twee punten die wél werden uitgelicht op het A4’tje van de Commissie, was die van de „Europese groene deal.” Deze ”Green Deal” was een belofte die Von der Leyen binnen no-time omzette in realiteit. Ze kwam tien dagen na haar aantreden al met de deal. De ambitieuze Klimaatwet, ook wel „het hart” van de Green Deal, volgde vorige week. Die twee maatregelen moeten ervoor zorgen dat de Europese Unie tegen 2050 klimaatneutraal is.

Hoewel de Commissie op dit punt haar woord heeft gehouden, zijn er twijfels of de vooruitstrevende plannen uiteindelijk de verplichte steun van de Europese Raad en het Europees Parlement zullen krijgen. Binnen de Europese Raad ligt Polen nog dwars. Warschau wil eerst zekerheid krijgen dat het genoeg financiële steun ontvangt, omdat het land hard geraakt zal worden door de maatregelingen die volgen om klimaatneutraliteit te bereiken.

4 Kunstmatige intelligentie

Aan de belofte van het EU-bestuur om binnen honderd dagen met „wetgeving voor een Europese aanpak omtrent de menselijke en ethische implicaties van kunstmatige intelligentie” te komen, wordt niet al te veel aandacht gegeven op het A4’tje. Dat is ook niet vreemd, want de voorstellen daarover moeten nog komen. Dat zal ergens aan het einde van dit jaar moeten gebeuren.