Rutte ziet MH17-proces als belangrijke stap in waarheidsvinding
De aanstaande rechtszaak tegen vier verdachten van het neerhalen van vlucht MH17 betekent volgens premier Mark Rutte nog niet het einde van het hele proces. „Dit is een heel belangrijke stap om tot waarheidsvinding te komen, maar ook gerechtigheid voor de slachtoffers en hun nabestaanden.”
Er wordt nog steeds gekeken naar andere betrokkenen en het onderzoek gaat dus voort, aldus Rutte vrijdag na de ministerraad. Maandag begint in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol de rechtszaak. Daar staan drie Russen en een Oekraïner terecht. Zij zullen vermoedelijk in afwezigheid worden berecht.
Rutte wil druk op de ketel houden. Dat is volgens hem „de beste garantie dat je uiteindelijk die gerechtigheid krijgt”. De rechtszaak zorgt ook weer voor druk en zal volgens hem in bepaalde landen „ongemak” oproepen. Hij noemde geen landen bij naam „want we wachten gewoon op de resultaten van de rechtszaak”.
Volgens internationale onderzoekers is het vliegtuig met 298 mensen aan boord, onder wie 196 Nederlanders, neergehaald door een Buk-raketlanceerinstallatie van het Russische leger en is die na die operatie ook weer naar dat land teruggekeerd. Moskou ontkent ten stelligste alle betrokkenheid en werkt niet volledig mee aan het onderzoek.
Het kabinet heeft Rusland in 2018 aansprakelijk gesteld voor betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Dat gebeurde samen met Australië. Beide landen hopen zo af te dwingen dat Rusland gaat meewerken aan het onderzoek. Hierover wordt intussen met de Russen onderhandeld. Dit traject staat los van het proces dat maandag begint.
Internationaal blijft het kabinet om steun vragen in het MH17-dossier. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken deed dat nog afgelopen dagen in de Kroatische hoofdstad Zagreb, waar hij vergaderde met zijn EU-collega’s.
De Tweede Kamer staat vrijwel eensgezind achter het kabinet als het gaat om MH17. Wel is er verschil van mening geweest over Oekraïne. Zo wilde de Kamer weten waarom het land zijn luchtruim niet had gesloten op 17 juli 2014 toen de Boeing 777 van Malaysia Airlines werd neergeschoten boven oorlogsgebied in Oost-Oekraïne. Uiteindelijk ging het kabinet daar in mee en er wordt nu een feitenonderzoek naar gedaan.