Binnenland

Droge voeten ondanks stijgend waterpeil

De maximale waterstand van de rivieren komt in de loop van deze eeuw boven de dijken uit. De zeespiegel stijgt immers, de bodem daalt en de aanvoer van rivierwater zal in de loop der jaren met 20 procent toenemen. Al met al geen opbeurende boodschap op de expositie ”Droge voeten, natte natuur” in het Biesbosch-

centrum in Dordrecht.

9 September 2004 10:39Gewijzigd op 14 November 2020 01:37
DORDRECHT – De expositie ”Droge voeten, natte natuur” in het Biesboschcentrum in Dordrecht is een interactieve tentoonstelling over het rivier en natuurbeheer in Nederland. Zij gaat in op de maatregelen die Nederland kan nemen om ook in de toekomst drog
DORDRECHT – De expositie ”Droge voeten, natte natuur” in het Biesboschcentrum in Dordrecht is een interactieve tentoonstelling over het rivier en natuurbeheer in Nederland. Zij gaat in op de maatregelen die Nederland kan nemen om ook in de toekomst drog

De tentoonstelling laat bezoekers echter ook kennismaken met vier belangrijke maatregelen die kunnen voorkomen dat bepaalde delen van Nederland straks onder water verdwijnen.

Een interactieve zuil met waterstanden maakt het gevaar van stijgend rivierwater direct duidelijk. Wie aan een rad draait, krijgt te zien hoe hoog de rivierwaterstand over honderd jaar zal zijn als er geen maatregelen genomen worden. Waar het rivierwater nu nog net iets onder de 3,50 meter boven NAP blijft, zal het over honderd jaar zijn gestegen tot 4,10 meter.

Dan verhogen we toch gewoon de dijken? Nee dus, zo staat op borden in de expositie te lezen. Hoe hoger de dijken, hoe groter de gevolgen als ze dan toch doorbreken. Verder neemt dijkverhoging veel ruimte in, omdat een verhoging ook een verbreding met zich meebrengt. Karakteristieke dijkwoningen zullen daardoor verdwijnen. Bovendien loopt bij dijkverhoging de druk op de ondergrond te veel op.

Maar wat kunnen we dan nog tegen het stijgende water uitrichten? Met het graven van nevengeulen langs de rivieren worden natuurgebieden met elkaar in verbinding gebracht. Deze geulen kunnen bovendien voor tijdelijke afvoer van rivierwater zorgen.

Een tweede maatregel is het verwijderen van obstakels in de rivierbedding. Steenfabrieken, dwarsdijken en bosschages bijvoorbeeld zitten de afvoer van rivierwater alleen maar in de weg.

Daarnaast kunnen kreken en polders dienen als tijdelijke buffers in de pieken van waterafvoer. Het waterschap Hollandse Delta en de gemeente Dordrecht hebben met elkaar een stedelijk waterplan gemaakt waarin ze ook gebruikmaken van die buffers. Het plan spreekt over het graven van meer singels, kreken en sloten om bestand te zijn tegen plotselinge toevoer van grote hoeveelheden regenwater.

Eenzelfde bufferfunctie hebben polders. Overtollig rivierwater kan via de polders wegstromen. Huizen in het poldergebied moeten daarom op terpen staan die ze beschermen tegen het opkomende water.

Interessant onderdeel van de expositie is het computerprogramma Watermanager waarmee bezoekers fictief zelf de waterstand in het rivierengebied kunnen beheren. Per riviertraject is het mogelijk verschillende maatregelen te bekijken en in te voeren. Luchtfoto’s en tekeningen maken direct duidelijk hoe de gekozen maatregel uitpakt. Daarnaast maakt de Watermanager inzichtelijk wat de effecten zijn als diverse maatregelen met elkaar gecombineerd worden.

Voor de riviertak Nederrijn bijvoorbeeld is het mogelijk via de Watermanager de kades en de veerstoep van het veer Wageningen-Zetten -ook bekend als Lexkesveer- weg te halen. Aan de zuidkant van de rivier liggen op deze plaats relatief hoge kades die ook nog eens haaks op de stroomrichting liggen. De computer maakt direct zichtbaar dat de waterstand daalt als deze kades wegvallen doordat de rivier het water sneller kan afvoeren.

De enthousiaste bezoeker kan zich ook nog uitleven op het computergestuurde Biesbosch Waterspel. Daarin kan hij een heel scala aan maatregelen in het natuurgebied uitvoeren. Maar het laten meestromen van een polder, het graven van extra geulen, het openen van een bepaalde sluis in combinatie met een fikse regenbui is kennelijk te veel van het goede. ”Game over”, staat op het scherm te lezen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer