Gijzeling in school maandenlang voorbereid
De daders van de gijzeling van ruim 1000 mensen in het Russische Beslan hebben hun actie maandenlang zorgvuldig voorbereid.
Dat blijkt uit uitlatingen van hoge, anonieme regeringsbronnen tegenover de media. Zo staat vast dat vooraf wapens het schoolgebouw zijn binnengesmokkeld. Ondanks de zorgvuldige planning wisten vermoedelijk niet alle gijzelnemers dat zij schoolkinderen gingen gijzelen. Er zijn aanwijzingen dat een aantal gijzelnemers dat zich daartegen verzette, door de leiders van de groep is gedood.
Een opvallend detail in de reconstructie van de tragedie is dat School Nummer 1 slechts 200 meter is verwijderd van het lokale hoofdbureau van politie. De krant Novje Izvestia vroeg zich maandag af „waarom de politie niets wist en waarom zij een colonne strijders alle controleposten liet passeren.”
Russische media berichtten dat de terroristen ten minste twee scholen in Beslan hebben verkend. Volgens het persbureau Itar-Tass is uiteindelijk voor School Nummer 1 gekozen omdat de vloer van de gymzaal moest worden vervangen en er veel bouwmateriaal aanwezig was. „De bandieten waren in staat een grote hoeveelheid wapens, munitie, uitrusting en explosieven de school in te smokkelen, onder de dekmantel van het vervoer van planken, cement en ander bouwmateriaal”, aldus een bron tegenover het persbureau.
Het hoofd van de regionale veiligheidsdienst, Valeri Andrejev, lijkt deze lezing te bevestigen. Het persbureau Interfax meldde dat hij, duidelijk met tegenzin, had erkend dat wordt onderzocht of vooraf wapens, munitie en explosieven het gebouw zijn binnengebracht.
De veronderstelling is in overeenstemming met andere details die bekend zijn geworden. De ongeveer dertig gijzelnemers arriveerden in een vrachtwagen die vermoedelijk is gekaapt in het naburige Ingoesjetië. Doordat het voertuig afgeladen was met mensen, was er geen of zeer weinig ruimte voor uitrusting. Gijzelaars vertelden dat er een enorme hoeveelheid explosieven in het gebouw was. Zo waren er zware bommen geplaatst in baskets voor basketbal. En in het midden van de zaal was een bom met een doorsnee van 50 centimeter gemaakt.
Verder hadden de gijzelnemers twee honden meegenomen, die mogelijk moesten waarschuwen voor een gasaanval door de Russische troepen. Bij de gijzeling in het Moskouse theater in 2002 werd een gas gebruikt om de gijzelnemers te verdoven. Daarbij kwamen ook veel van de gegijzelde burgers om het leven.
Waarom de overvallers voor Beslan kozen is nog niet geheel duidelijk, maar de stad van 30.000 inwoners beschikt over een vliegveld en een spoorstation. Bovendien heeft een stad van zo’n omvang wel politie, maar is dat korps niet groot.
In hoeverre de leiders van de operatie rekening hielden met de gevoelens van de andere gijzelnemers, is de vraag. Oemar Sikojev, een advocaat van de gevangengenomen gijzelnemer Noer-Pasji Koelajev, zegt dat zijn cliënt niet op de hoogte was van de aard van de missie. Tijdens de gijzeling zou er onder de gijzelnemers ruzie zijn ontstaan doordat verscheidene van hen bezwaren uitten tegen het gijzelen van kinderen. De leider van de groep zou vervolgens een van hen hebben doodgeschoten. Ook zouden de explosievengordels van twee vrouwelijke gijzelnemers om die reden met afstandsbediening tot ontploffing zijn gebracht.