Dat antwoordde premier Balkenende afgelopen zaterdag in het Algemeen Dagblad (AD) op vragen van lezers over zijn campagne voor het herstel van waarden en normen. Gevraagd naar een concreet voorbeeld van fatsoenlijk gedrag noemt de minister-president de omgang met elkaar in het verkeer. „Onbehouwen gedrag in het verkeer is een zwaar irritatiepunt. Weggebruikers die geen rekening houden met een ander, die nog net even willen voordringen.”

In de opvoeding van zijn dochter probeert Balkenende haar besef bij te brengen van wat goed en wat niet goed is. „Ze moet leren rekening houden met anderen en verder kijken dan waarmee ze zelf bezig is.”

De premier ziet niet zo veel in een corrigerende tik om kinderen weer op het rechte pad te krijgen. „Ik denk dat elke vader of moeder wel eens van die momenten meemaakt, dat je zegt: „Hou nou eens op.” Maar ik geloof niet dat je kinderen met een tik op een ander spoor krijgt.”

Balkenende belooft in het AD dat hij gaat kijken of omroepen en tv-makers zijn geïnteresseerd in het maken van een programma dat de discussie over waarden en normen combineert met amusement. De minister-president benadrukt dat de overheid zelf zo’n programma niet kan maken. „We zenden alleen Postbus-51-spotjes uit.”

De oordelen van AD-lezers die praten over de „asociale maatregelen” die het kabinet-Balkenende II neemt, zegt hij te begrijpen. Maar vergeleken met de buurlanden „hebben wij een behoorlijke verzorgingsstaat”, stelt de premier.

Met diezelfde buurlanden wil Balkenende een open en diepgaand debat over het Europese beschavingsideaal en zijn waarden voor maatschappelijke ontwikkelingen gaan voeren. De komende maanden worden er kleine conferenties gehouden in Warschau, Berlijn en Washington.

De uitkomsten van de conferenties worden op 4 en 5 december besproken tijdens een intellectuele top in Den Haag. Balkenende wil de belangrijkste conclusies half december bij de bijeenkomst van Europese regeringsleiders aan de orde stellen.

Die kleine conferenties worden voorafgegaan door een uitgebreid debat over de politieke waarden in Europa. Dat debat vindt dinsdag plaats in de Ridderzaal in Den Haag. Ook koningin Beatrix zal erbij aanwezig zijn. Volgens Balkenende heeft deze bijeenkomst niets te maken met de discussie over waarden en normen in Nederland, zei hij zaterdag in een vraaggesprek met de Volkskrant.

Het gaat om de waarden van Europa, zoals gelijkheid -„we noemen het nu emancipatie- en broederschap -„tegenwoordig zeggen we respect voor elkaars waardigheid”- aldus Balkenende. Een discussie daarover is nodig, vindt de premier, omdat hij zich zorgen maakt over de toenemende euroscepsis, de kritiek over wat er in Brussel gebeurt en de lage opkomst bij de Europese verkiezingen.

In het interview stelt Balkenende ook dat de vrijheid van godsdienst nog niet goed is geregeld in kandidaat-EU-lid Turkije. „De protestantse gemeenschap in Istanbul kan nog geen eigen kerk stichten.” Toch wil hij de EU niet afsluiten voor Turkije. „Nu de deur dicht doen omdat het een islamitisch land zou zijn dat niet in Europa thuishoort, dat is een redenering die mij totaal niet aanspreekt. Historisch gezien is de islam een van de bronnen van de Europese cultuur.”