Het roer is om – vrouw mag mee met onderzeeboot
Het roer is om. Vrouwen mogen per direct mee op missie met onderzeeboten. Een proef van een jaar is geslaagd. Alleen het douchegordijntje is vervangen.
De Koninklijke Marine zet de deur van onderzeeboten definitief open voor vrouwelijke opvarenden. Een mijlpaal. De marine heeft vorig jaar een proef gedaan op Zr.Ms. Zeeleeuw en Zr.Ms. Dolfijn met een gemengde bemanning. Met succes.
De eerste reacties zijn positief. van Defensie. „Een historische dag”, jubelt staatssecretaris Barbara Visser van Defensie. „Gefeliciteerd”, zegt minister Ank Bijleveld. „Mooi”, reageert Marc de Natris, voorzitter van de KVMO, de vereniging van marineofficieren.
Vrouwen hebben hun plek aan boord niet zonder slag of stoot veroverd. Het eerste mede door vrouwen bemande marineschip, Hr.Ms. Zuiderkruis begin jaren ’80, bracht beroering. Vrouwen aan boord, was dat wel zo’n goed idee?
De discussie verstomde. De 31-jarige Jeanette Morang kreeg in 1997 zelfs het bevel over een oorlogsbodem. Vrouwen aan het roer zijn nu geen ongewone verschijning meer.
De Onderzeedienst was het laatste legeronderdeel binnen de krijgsmacht waar vrouwen taboe waren. Het Korps Mariniers, onderdeel van de marine, kent ook geen vrouwen – tenminste niet in gevechtsfuncties. Probleem is daar niet de toelating, maar de loodzware opleiding.
Vrouwen op missie onder water was een kwestie van tijd. „Het stond al vast dat de nieuwe generatie onderzeeboten gemengde bemanningen zouden krijgen, maar afgelopen jaar hebben we ervaren dat het nu al goed mogelijk is”, reageert Groepscommandant Onderzeedienst kapitein ter zee Herman de Groot.
Nederland werkt via een moeizaam traject al ruim vijf jaar aan de vervanging van de huidige vier onderzeeboten in de Walrusklasse. Drie consortia lopen zich warm voor de order van dik 3,5 miljard euro.
De politiek en de marine hebben aparte voorzieningen aan boord altijd als voorwaarde gesteld voor gemengd varen. Mannen en vrouwen in een onderzeeboot zou maar tot gedoe leiden.
Uit een recente inventarisatie blijkt echter dat een zogeheten ”one of the crewconcept” ook werkt. Hierbij ontbreken aparte voorzieningen voor vrouwen aan boord. Uit Canadees/Australisch onderzoek blijkt dat het strikt scheiden van leefruimten, douche en wc een spelbreker vormt voor de teamgeest aan boord.
De marine heeft een „kleine aanpassing” gedaan voor vrouwen. „Het douchegordijntje is vervangen door een deurtje”, zegt luitenant ter zee Fanneke Eelman. „Ook mannen zijn daar blij mee.”