De conferentie biedt een unieke kans om naar burgers te luisteren, hen bij Europa te betrekken en een langdurige vertrouwensband op te bouwen, aldus de Kroatische. Zij komt volgende week met een voorstel. Het idee voor de conferentie werd eerder al omarmd door commissievoorzitter Ursula von der Leyen. De manier waarop zij vorig jaar werd verkozen kreeg veel kritiek vanwege het hoge achterkamertjesgehalte.

Het parlement wil een leidende rol spelen in de conferentie, maar ook de lidstaten zullen zich laten gelden. Grote fracties zeggen de nadruk ook te leggen op luisteren naar Europeanen, waarna concrete voorstellen moeten volgen over hervorming van de EU. Het kan dan gaan over de rol van ‘Spitzenkandidaten’ (door het parlement naar voren geschoven kandidaten om de commissie te leiden), maar ook over de mogelijkheid op buitenlandse politici te stemmen bij de Europese verkiezingen.

Een resolutie in het parlement over de conferentie kreeg 494 stemmen voor en 147 tegen. Voorzitter David Sassoli sprak van een „hoeksteen om het nieuwe Europa op te bouwen”. Volgens hem hebben de crises van de afgelopen tien jaar, zoals de brexit, de beperkingen van het huidige bestuursmodel aangetoond. Het is tijd voor een nieuwe visie op het Europese project en om samen hervormingen overeen te komen om de unie te versterken, aldus de Italiaan. De EU moet democratischer, transparanter en effectiever, met brede deelname van Europese burgers, besloot hij.

Europarlementariër Peter van Dalen (ChristenUnie) toonde zich alvast sceptisch. Volgens hem trekken maar weinigen lessen uit de brexit. „De EU moet in de spiegel kijken. Voor zoiets als ‘transnationale kieslijsten’ loopt geen burger warm.”