Ook regeringspartij VVD vroeg zich woensdag tijdens een overleg met de minister hardop af of het plan juridisch haalbaar is. De VVD, die uit principe tegen het algemeen opleggen van CAO–afspraken is, zou het wel erg vinden als de kabinetsmaatregel niet door kan gaan. Hoewel de coalitiepartij CDA „niet staat te juichen" kan zij zich vinden in de tijdelijke maatregel.

De Geus wil CAO’s waarin loonstijgingen zijn afgesproken, tijdelijk niet meer algemeen verbindend verklaren. Juist omdat het een ministerieel besluit is en geen wetsvoorstel hoeft het kabinet het hoogste adviescollege geen advies te vragen, zei de minister. „De Raad van State is geen orakel voor alle moeilijke juridische vragen", zei de bewindsman. Bovendien wil hij geen tijd verliezen.

Het kabinet vindt loonmatiging belangrijk voor economisch herstel. In het najaarsakkoord hadden het kabinet en de sociale partners afgesproken de lonen in 2004 niet te laten stijgen en in 2005 vrijwel niet. Toen dat akkoord in mei uiteen spatte, kwam het kabinet met eigen maatregelen om lonen niet te laten stijgen. De Geus accepteert geen enkele loonstijging.

De minister kon op vragen uit de Kamer woensdag niet aangeven in hoeverre de economie profiteert van de loonmatiging. Wel gaf hij aan dat 1 procent loonmatiging op de „middellange termijn goed is voor 70.000 banen".

Het niet algemeen opleggen van loonstijgingen treft een klein deel van de beroepsbevolking. Van de werknemers valt 7 procent buiten een CAO die een werkgeversorganisatie met een of meer vakbonden afsluit. Het kabinet wil niet zover gaan om werkgevers en werknemers te verbieden een loonstijging af te spreken. Zo’n zogeheten loonmaatregel druist in tegen het recht van de sociale partners om een contract af te sluiten, zei De Geus.

De FNV reageerde teleurgesteld op de uitkomst van het overleg. Bestuurder A. Jongerius, die op de publieke tribune zat, constateerde dat De Geus geen enkele ruimte biedt. Ook zij vindt dat de Raad van State advies moet uitbrengen. De vakbeweging heeft al klachten ingediend bij de ILO en Raad van Europa.

De Raad van State was eerder dit jaar negatief over de plannen van het kabinet om vut en prepensioen af te schaffen. Het kabinet legde die kritiek terzijde. Het vond de plannen belangrijker dan een rechtszinnige belastingleer.