Over een antwoord op deze vraag hoeven inwoners in menige stad in China niet na te denken. Wie bijvoorbeeld in de Zuid-Chinese stad Shenzhen door rood licht loopt, ziet zijn naam op een groot scherm naast het stoplicht verschijnen. Als iemand dat vijf keer doet, dan komt zijn naam op een zwarte lijst.

China wil sterke grip hebben op zijn burgers. Een essentieel hulpmiddel is de inzet van camera’s in combinatie met gezichtsherkenning. Dat wordt zeker niet alleen gebruikt om het negeren van een rood stoplicht te controleren. Zo heeft bijvoorbeeld de spoorwegpolitie in sommige gebieden speciale zonnebrillen met gezichtsherkenning. Die identificeren de passagiers binnen een seconde.

Ter verscherping van het controlesysteem wordt het cameratoezicht in dit autoritair gestuurde communistische land sterk uitgebreid. Om de 1,3 miljard inwoners in de gaten te houden, zijn er al zo’n 170 miljoen bewakingscamera’s op allerlei plaatsen, maar dit moeten er drie keer zoveel worden. De cameraschermen fungeren als schandpaal 2.0.

Ook Chinese bedrijven en instellingen spelen sterk in op de gezichtsherkenning. Een universiteit controleerde op die manier de motivatie en oplettendheid van de studenten tijdens colleges, terwijl sommige banken hun klanten geld uit een betaalautomaat laten halen door hun gezicht te scannen. Een pincode is dan nog wel nodig, maar een bankpas niet meer.

Het Chinese controlesysteem roept beelden op uit het boek ”1984” van George Orwell, waarin hij een beeld schetst van een totalitaire staat, die zijn burgers helemaal in de greep heeft. Het credo was ”big brother is watching you”. Dat beeld van de grote broer die alles van iemand ziet en weet, is in China al grotendeels realiteit. En dat gaat ver.

Zo werd onlangs een buitenlander die in China werkte door de politie aangehouden op verdenking van drugsgebruik. Hij ontkende. Maar toen werd hij geconfronteerd met camerabeelden waarop te zien was dat hij omging met mensen die wel verdovende middelen gebruikten. De buitenlander bleef echter ontkennen. Uit lichamelijk onderzoek bleek inderdaad dat hij dat niet deed. Hij mocht toen het politiebureau verlaten, maar wel onder voorwaarde dat hij eerst vijf namen noemde van mensen van wie hij wist of vermoedde dat ze wel drugs gebruikten…

Ook in Nederland komen steeds meer camera’s. Maar toch is de situatie hier onvergelijkbaar met China. In ons land gelden strenge privacyregels en bovendien is het gebruik van camera’s en persoonsgegevens gelukkig aan strenge regels gebonden.

Wat een voorrecht. Zeker als we zien dat de Chinese overheid haar controlesystemen ook steeds harder inzet tegen christenen. Zij kunnen dankzij de moderne technieken gemakkelijker opgespoord en aangepakt worden. Aan christenvervolging 2.0 valt nog moeilijker te ontkomen. Hoe zouden wij hiermee omgaan? Stel dat wij door de politie zouden worden aangehouden en ons werd gevraagd vijf namen te noemen van christenen als voorwaarde om vrijgelaten te worden. Wat zouden wij doen?

De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad