Minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, een van de populairste figuren in het land, blijft in Washington „om op het schip te passen.” Ook Condoleezza Rice, Bush’ nationaal veiligheidsadviseur, komt niet naar New York. Opvallende afwezigen, vooral gezien het feit dat de race dit jaar zeker even spannend wordt als vier jaar geleden. Daarom zetten Republikeinen en Democraten alles op alles om ook de minderheden ervan te overtuigen dat hún partij de belangen van die minderheid het best behartigt.

Tijdens de verkiezingsstrijd in 2000 sprak (toen nog) gouverneur van Texas en Republikeins kandidaat George Bush een bijeenkomst toe van de NAACP (National Association for the Advancement of Colored People), Amerika’s oudste burgerrechtenbeweging die zich vooral inzet voor de rechten van de zwarte gemeenschap. „Slavernij is een schandvlek in onze geschiedenis en racisme komt men vandaag de dag nog in allerlei vormen tegen”, aldus Bush in 2000.

Hij beloofde een beleid „waarbij de zwarte gemeenschap niet buitengesloten zal worden” als hij tot president zou worden gekozen. Vier jaar later blijken dat holle woorden volgens de zwarte oud-senator Edward Brooke, die van 1967 tot 1979 Massachusetts vertegenwoordigde in de Senaat in Washington. „De NAACP heeft de afgelopen jaren een paar maal scherpe kritiek geleverd op het beleid van Bush. Daarom heeft de president sinds zijn aantreden in 2001 de organisatie gemeden. Niet erg verstandig voor een politicus die iedereen aan boord moet zien te krijgen wil hij in november winnen”, aldus Brooke.

Vanwaar de kritiek op Bush van de NAACP en van andere zwarte organisaties? „Kijk eens naar de benoeming van John Ashcroft tot minister van Justitie. Dat is een man die zich in zijn lange politieke carrière stelselmatig verzet heeft tegen elk voorstel dat de positie van het zwarte bevolkingsdeel kon verbeteren. Kijk verder naar de rechterlijke benoemingen. De meeste daarvan betreffen mensen die tot extreem rechts behoren en die op het gebied van rassenvraagstukken soms zeer twijfelachtige beslissingen hebben genomen”, meent Brooke.

David Bositis, directeur van het onafhankelijke Joint Center for Political and Economic Studies in Washington, wijst op andere factoren. „De werkloosheid onder de Afro-Amerikanen bedraagt 9,3 procent. Dat is bijna het dubbele van de 4,8 procent blanken die werkloos zijn. De werkloosheid onder zwarten is sinds het aantreden van Bush met 3 procent gestegen. Wie het economisch niet voor de wind gaat, tekent eerder voor het beroepsleger. Dat betekent dat er verhoudingsgewijs meer zwarten in Irak en Afghanistan sneuvelen dan blanken. Veel zwarten beschouwen vooral de oorlog in Irak als een onderneming die de economische belangen van Amerika’s blanke bovenlaag dient. Van de zwarte bevolking denkt 77 procent dat president Bush de natie misleid heeft om de oorlog te rechtvaardigen. Dat is ver boven het gemiddelde in het land”, aldus Bositis.

Hij wijst erop dat de zwarte gemeenschap in Amerika in veel opzichten denkt in de lijn van president Bush. Men is in ruime meerderheid conservatief georiënteerd: men is bijvoorbeeld tegen het homohuwelijk en voor privatisering van het sociaal systeem. Maar op het gebied van volksgezondheid, ”affirmative action” (betere kansen voor minderheden binnen het onderwijs) en het economisch beleid in het algemeen is men minder Republikeins georiënteerd.

Traditioneel stemde de zwarte bevolking vroeger overwegend Republikeins. Daarin kwam in de jaren zestig verandering. De Republikeinen kozen toen de aartsconservatief Barry Goldwater tot hun kandidaat. Dat dreef de Afro-Amerikanen naar de Democratische Partij. „Goldwater kreeg slechts 6 procent van de zwarte stemmen toen hij in 1964 werd verslagen door de Democraat Lyndon Johnson”, benadrukt Bositis. Bush scoorde in 2000 met 8 procent van de zwarte stemmen nauwelijks beter.

Waarom heeft hij zich in de afgelopen vier jaar niet meer ingespannen om de Afro-Amerikanen ervan te overtuigen dat het de Republikeinen ernst is met hun toenadering tot deze bevolkingsgroep? „Omdat dat deel van de Republikeinen dat het nu in de partij voor het zeggen heeft -de ultraconservatieve vleugel- niets moet hebben van gelijke rechten voor minderheden - of het nu zwarten zijn, Latino’s of Aziaten. Laat je niet misleiden door de benoeming van Condoleezza Rice en Colin Powell, maar kijk naar de geschiedenis van Ashcroft en kijk bijvoorbeeld naar het openlijke verzet van president Bush tegen het pro-zwarte toelatingsbeleid van de universiteit van Michigan. Dat zijn feiten waardoor de zwarte gemeenschap zich niet laat misleiden”, meent David Covin, hoogleraar bestuur en etnische studies aan de universiteit van Californië in Sacramento (Californië).

„De Republikeinse Partij is misschien niet uitgesproken racistisch, maar het beleid van de Republikeinse regering is zeker niet gericht op integratie. De zwarte bevolking reageert daarop als groep en zal in november opnieuw in overgrote meerderheid Democratisch stemmen”, voorspelt Covin.