Als je, zoals ondergetekende, een wat impulsieve aard hebt, kan het zomaar gebeuren dat je op straat een Zuid-Afrikaan tegenkomt, die vervolgens vijf weken te gast is. Hoewel het aantal ”faranjis” –buitenlanders– hier, vergeleken met andere landen, meevalt, passeren er af en toe avonturiers die per voet, motor, auto of fiets door Afrika trekken. De meeste van die mensen doen dat voor de lol en het avontuur. Zo niet onze Zuid-Afrikaan. Keegan doorkruiste half Afrika om aandacht te vragen voor het lot van de ezel.

Reden voor Keegans missie zijn de Chinezen. Een ezel –dat wist ik ook niet– heeft een huid die je kunt koken om een soort gelatine te verkrijgen. Dit goedje, dat je op kunt lossen in water, werkt volgens de traditionele Chinese geneeskunde tegen slapeloosheid en veroudering. Om het spul, ”ejiao” geheten, te kunnen maken, worden steeds meer ezels ’s nachts overvallen, van hun huid beroofd en dood achtergelaten.

Massamoord

Vooral in Kenia zijn ezels hun leven niet zeker. Dit land gaf sinds 2016 vier Chinese slachterijen een licentie om per dag zo’n 1000 ezels te slachten. De afgelopen jaren zijn dan ook zo’n 300.000 lastdieren, 15 procent van de Keniaanse ezelpopulatie, gestript en de huiden per zeecontainer naar China opgestuurd. Als de massamoord op de dieren zich de komende tijd in dit rappe tempo doorzet, is er in 2023 in heel Kenia geen ezel meer te vinden. Niet een op vier poten, tenminste.

Terwijl de Chinezen Kenia vrij gemakkelijk leeg lijken te plukken, waarschuwen experts voor eenzelfde situatie hier in Ethiopië. Die zorg is niet onterecht: in Ethiopië woont de grootste ezelpopulatie ter wereld. Minimaal 8,5 miljoen ezels spelen een cruciale rol in het dagelijks leven van de bevolking. Net als in Kenia zijn er verhalen over nachtelijke stroperijen. En net als daar, krijgen boeren op sommige plekken regelmatig het aanbod hun ezels te verkopen en snel geld te verdienen. Een verleidelijke keus als je oogst net is mislukt, of je geld nodig hebt.

Sluiten

Dat echter niet elke Ethiopiër zijn ezel zomaar afstaat, bleek wel toen de overheid zich in 2017, na dagenlange protesten, gedwongen zag een slachthuis in Debre Zeit te sluiten. Het doden van de dieren was tegen de „normen en cultuur van de mensen”, aldus de demonstranten destijds.

Protest is schaars en de ezeljacht in Afrika lijkt voorlopig niet te stoppen. Op voortschrijdend inzicht van de Chinezen hoeven we evenmin te hopen. Nu daar de omvang van de middenklasse stijgt, wordt ejiao alleen maar populairder.

Toch is er ook goed nieuws. Vorig jaar organiseerde de Ethiopische overheid als eerste ter wereld een evenement om het probleem te bespreken en richtte ze een comité op dat de bedreiging en de impact van de ezelhandel gaat onderzoeken.

Ondertussen ben ik blij dat er hier af en toe een figuur als Keegan voorbijkomt, die ezels probeert te weerhouden andere ezels te doden. Voor het te laat is en we ook hier in Ethiopië straks zonder die beesten komen te zitten.