Ayyub Mohamed Ajoeb, secretaris van stichting Moslim Informatie Centrum, heeft geen goed woord over voor het filmpje. „Dit is weer een nieuwe provocatie van ons nationale feestvarken Theo van Gogh, en Hirsi Ali, de meeste gefrustreerde politica van ons land. Ze creëren een cultuur van angst voor de islam. Ze doen hun best de islam als een achterlijke cultuur af te schilderen. Er zit weinig concreets in het filmpje, het is alleen maar schoppen. Eigenlijk is het te min voor woorden.”

Het verbaast Ajoeb dat er aandacht aan het pamflet wordt besteed. „Je weet toch wie het zegt? Ik ben niet onder de indruk van deze twee. Het zijn simpelweg geen respectabele mensen.”

Ooit stond Ajoeb positief tegenover de kritische houding van Ayaan Hirsi Ali. „Inmiddels weet ik beter wie zij is. In feite kan ze alleen maar schoppen. Wat zij nu in feite doet, is met de koran in de hand zeggen dat mensen van diezelfde boodschap afstand moeten doen. Stel je voor dat iemand met de Bijbel in de hand christenen oproept om het christendom te weren. Dat zou toch alleen maar provocerend werken? En dat terwijl er legio interpretaties van deze koranteksten mogelijk zijn.”

Duizenden moslims in Nederland zullen zich ergeren aan de film van Hirsi Ali en Van Gogh, denkt S. Damra, oprichter van de islamitische universiteit in Rotterdam. „De film raakt een gevoelige snaar bij veel moslims.” Toch denkt Damra dat de meeste moslims in Nederland schouderophalend aan het pamflet zullen voorbijgaan. „Ze vinden het niet leuk, maar zullen denken: Wat gebeurd is, is gebeurd. Ik kreeg vanmorgen e-mails in de trant van: Laat die mensen toch praten. Het gaat nergens over.”

Hirsi Ali is niet de geschikte persoon om een discussie over de islam te starten, stelt Damra. „Deze vrouw heeft behoorlijk wat frustraties. Eigenlijk heb ik vooral medelijden met haar. Ze heeft klappen gehad van de man die haar uit de koran leerde. Dat trauma moet ze nog verwerken. Ze heeft een psychiater nodig.”

In de optiek van Damra slaat Hirsi Ali de plank mis met haar stelling dat de islam vrouwonvriendelijk is. „Ze kent de islamitische bronnen niet. Vrouwenmishandeling is niet te rijmen met de islam.”

Dat Theo van Gogh te hoop loopt tegen de islam, geschiedt vooral uit eigenbelang, denkt Damra. „Soms kan ik wel genieten van de columns van Theo van Gogh, maar ik denk ook wel eens: Theo, dit slaat nergens op. Van Gogh is geen islamkenner. Hij wil met deze film vooral de aandacht op zichzelf vestigen.”

Ayaan Hirsi Ali schiet met de film haar doel voorbij, denkt prof. W. Shadid, antropoloog aan de universiteiten van Leiden en Tilburg. „Naar mijn idee maakt ze zich ongeloofwaardig. Aanvankelijk presenteerde Hirsi Ali zich als iemand die opkwam voor de rechten van islamitische vrouwen in Nederland. De boodschap van deze film heeft niets met de verbetering van hun positie te maken. Dit is persoonlijke wrok, smijten met modder.”

De antropoloog ziet de actie van Hirsi Ali en Van Gogh als een provocatie. „Niet alleen voor de islam, maar ook voor heel rationeel Nederland.” Shadid vraagt zich af wat de gevolgen in de politiek zouden zijn als een soortgelijke film was gebaseerd op de Bijbel of de thora. „Ik denk dat partijen als CDA en SGP op hun achterste benen zouden staan. Het feit dat dit wel kan met de koran, geeft duidelijk aan dat de positie van moslims in Nederland een heel zwakke is. Zij hebben nauwelijks organisaties en nauwelijks intellectueel kader om dit soort kwesties bij de politiek aan te kaarten.”

Volgens A. Tonca van Contactorgaan Moslims zullen veel moslimorganisaties „de zoveelste provocatie” van Hirsi Ali totaal negeren. „Dat is de beste strategie. Dan houdt ze vanzelf wel eens op.”