Kunnen de snelwegen rond Rotterdam tijdens een normale ochtend- of avondspits het verkeer amper verwerken, met de op stapel staande werkzaamheden dreigt een ware chaos. Rijkswaterstaat in Zuid-Holland pakt niet minder dan vier belangrijke verkeersaders tegelijk aan. De A20 van Gouda naar Rotterdam gaat op twee plekken in totaal acht weekenden dicht. Ook de A15 bij knooppunt Gorinchem zal in ieder geval twee keer van vrijdagavond 21.00 uur tot maandagmorgen 05.00 uur potdicht zitten. Omleidingsroutes zijn er, maar zullen waarschijnlijk snel vol staan. Het verkeer dat normaal van de A20 gebruikmaakt, moet ook omrijden.

Op de A12 en A29 is het niet alleen op zaterdag en zondag raak, ook doordeweeks krijgen automobilisten en vrachtwagenchauffeurs met stremmingen te maken.

Sabine Oomen van Rijkswaterstaat reageert laconiek op de sombere voorspellingen van overvolle wegen. „Het is niet anders. We willen het werk voor de winter af hebben, vandaar dat we alles tegelijk doen. Daarnaast is er nog een reden. We hebben 600 miljoen euro van het Rijk gekregen om het achterstallig onderhoud aan wegen aan te pakken. Dit geld is slechts één jaar beschikbaar.”

De 600 miljoen euro kwam enkele maanden geleden vrij. Volgens Rijkswaterstaat moet hiermee in totaal 1300 kilometer nieuw asfalt worden aangebracht. Bij het project in Zuid-Holland gaat het om 51 kilometer. Eind november is de klus geklaard. Echter, een flinke regenbui kan al vertraging veroorzaken. Vandaar dat Rijkswaterstaat reserveweekenden heeft ingepland voor eventuele uitloop.

De net afgelopen zomervakantie was een prima periode om werkzaamheden te verrichten aan belangrijke snelwegen. „Het liefst waren we al klaar geweest”, erkent Oomen. „We waren in de zomer druk met regulier onderhoud, terwijl de aanbestedingen voor deze klussen nog liepen. Die zijn sinds enkele weken afgerond, zodat de verschillende bedrijven nu pas aan het werk kunnen.”

Stuiter
Dat onderhoud hard nodig is, blijkt uit de soms flinke dellen en gaten in het wegdek. Een voorbeeld hiervan is het stuk snelweg bij knooppunt Gouwe, waar de A20 vanuit Rotterdam overgaat in de A12 richting Utrecht. Menig automobilist wordt daar onaangenaam verrast door de stuiter die het wegdek vlak voor het aquaduct meegeeft.

Op de A12 vanaf Gouda naar Woerden zal bijna drie maanden lang van 22.00 uur tot 5.00 uur slechts één rijstrook beschikbaar zijn. Normaal zijn dit er drie of vier. Rijkswaterstaat verzekert automobilisten en vrachtwagenchauffeurs dat de weg overdag volledig beschikbaar is. Oomen: „Aan het begin van de avond frezen we een stukje oud asfalt weg en leggen er direct nieuw asfalt op. Zo is het mogelijk om elke dag alle rijstroken open te hebben voor verkeer.” Ze verwacht dat de maximumsnelheid op die rijstroken niet naar beneden zal gaan.

Op de rijksweg A29 is het vanaf volgende week zowel ’s nachts als overdag raak. In beide richtingen tussen Heinenoord en Numansdorp zijn er minder rijstroken beschikbaar. Verder zijn er rond Rotterdam vier weekendafsluitingen, zodat het verkeer twee trajecten van de A20 en de A15 in beide richtingen niet kan gebruiken. Tijdens de weekendafsluitingen op de A20 en de A15 is geen enkel verkeer mogelijk.

Rijkswaterstaat probeert zoveel mogelijk mensen te bereiken met flyers en via zijn website om omleidingsroutes en data bekend te maken.

Tevreden
Hoewel de ANWB niet staat te juichen bij zoveel snelwegreparaties, is de organisatie toch tevreden over de manier waarop Rijkswaterstaat communiceert met de automobilisten. „We moeten even door de zure appel heen bijten”, aldus een woordvoerder. „Niemand vindt het leuk om in de file te staan. Toch neem ik mijn petje af voor Rijkswaterstaat zoals ze daar de problemen communiceren. Ze doen er alles aan om de automobilisten goed te informeren.”

In het verleden kwamen er nogal eens klachten binnen bij de ANWB over het niet goed informeren van weggebruikers. Vooral toeristen die niet zoveel gebruikmaken van de snelweg kwamen vaak voor onaangename verrassingen te staan. Met het verspreiden van informatiefolders bij wegrestaurants en benzinestations is deze groep nu ook goed bereikt, aldus de bond.

Vooral omdat het om de verbetering van het wegdek gaat, kan de ANWB met de opbrekingen leven. „Het achterstallige onderhoud leidt regelmatig tot onveilige situaties. Gaten in de weg, onverwachte deiningen, een slechte toplaag op verschillende stukken snelweg: het zijn mogelijke oorzaken voor aanrijdingen. Als Rijkswaterstaat nu de ongemakken verhelpt, vinden wij dat de files voor lief genomen moeten worden. De veiligheid van de automobilisten gaat voor alles.”

Schade
Voor de brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) was het goed dat Rijkswaterstaat zo snel informatie verspreidde over de aankomende wegwerkzaamheden. Clarisse Buma, woordvoerster van TLN: „Omdat wij op tijd wisten wat er ging gebeuren, konden we onze leden snel informeren. De transportbedrijven hebben zulke gegevens tijdig nodig om maatregelen te nemen, zoals het bijstellen van de planning. Ook moeten klanten weten dat transporten misschien later kunnen komen.”

Files kosten een transportbedrijf per vrachtauto 40 tot 50 euro per uur. „Op zich is dat niet zo heel veel, maar toch is het vervelend. Er zijn twee soorten kosten. De vertragingsschade en de omrijdkilometers. De eerste schade bestaat uit kosten van vrachtauto en chauffeur die eigenlijk niets doen en ook niets opbrengen. De tweede vorm van schade is de extra diesel die nodig is om via een omweg van A naar B te komen. Tel hierbij op de materiaalslijtage en je komt op een behoorlijk bedrag per jaar. Het is echter bij benadering niet te zeggen hoe hoog dat bedrag gemiddeld is.”

De brancheorganisatie verwacht niet veel problemen met het vrachtverkeer, hoewel het rond Rotterdam een chaos dreigt te worden. De weekendafsluitingen zijn eigenlijk geen probleem voor de bedrijfstak, omdat er op zaterdag en zondag weinig vrachtwagens rijden. „De problemen die zich zullen voordoen, ontstaan volgens ons op de A12 en de A29. Daar gaan de wegen doordeweeks ’s nachts voor de helft dicht en op de A29 zelfs ook overdag. Het vrachtverkeer zal daar veel hinder van ondervinden.”

Geprikkeld
Angst voor doorslaande vrachtwagenchauffeurs of geprikkelde automobilisten heeft TLN niet. „Je hoort de meest wilde verhalen, maar volgens mij zal het reuze meevallen”, aldus Buma. „Ik snap best dat chauffeurs het soms zat worden als ze op een wegversmalling voorbij worden geraasd door busjes en auto’s waarvan de bestuurders zich niet aan de snelheid houden. Begrijpelijk dat ze hun truck dan midden op de baan zetten om inhalen te voorkomen. Maar wij staan daar als TLN niet achter. Wij adviseren iedereen om zich aan de regels te houden. Dan gaat het op z’n best. Zowel beroepschauffeurs als automobilisten moeten hierin hun verantwoordelijkheid nemen.”

Al met al geen leuke vooruitzichten voor mensen die dagelijks van en naar Rotterdam en omstreken rijden. Maar het is volgens de ANWB een noodzakelijke onderneming, te vergelijken met de verbouwing van een huis. „Voor die tijd zie je ertegen op. Het is een puinhoop in huis, niemand vindt dat leuk. Maar na die tijd ben je blij dat je het toch gedaan hebt. Als het goed is, is je huis er beter op geworden. Hetzelfde geldt voor de wegen in ons land.”