Tijdens een reünie van „de grote slepers- en havenstaking van 1979”, zaterdag in Scheepswerf de Delft in Rotterdam, bespraken werknemers en vakbondsbestuurders de situatie van vroeger en de omstandigheden van nu.

Bestuurders van FNV-, CNV- en MHP-bonden verwachten dat op 20 september minimaal 20.000 actievoerders naar de Rotterdamse Coolsingel komen om te protesteren tegen onder meer de kabinetsingrepen in het prepensioen, WAO en WW. FNV Bondgenoten heeft de 5000 tot 6000 Rotterdamse havenwerkers ertoe opgeroepen het werk 24 uur stil te leggen, zodat ze op 20 september naar de demonstratie kunnen komen.

Voor de actieleiders van 1979 is dat de omgekeerde wereld. Ook Jim Stavinga, die 25 jaar geleden vanuit de havenpool SHB betrokken was bij de acties, constateert dat tegenwoordig protest in bedrijven meer door bonden wordt georganiseerd. Volgens hem is gehoor geven aan de oproep om het werk neer te leggen op 20 september, het minste wat werknemers kunnen doen als ze het niet eens zijn met het kabinet. „Als de mensen zelf niks meer doen, hebben ze later ook niks meer te zeggen.”

Bertus van der Horst leidde in 1979 vanuit stukgoedbedrijf Multi-Terminals in de Waalhaven de acties. Hij heeft het idee dat vakbondsbestuurders momenteel harder van stapel lopen dan veel werknemers. „Ook al is er nu net zo goed sprake van sociale onvrede. Als ik om me heen kijk en naar mijn werkende kinderen, zijn mensen meer bezig aan het werk te komen en dat te behouden. De bezuinigingen gaan misschien velen te ver, maar het kabinet pakt nu gewoon de gelegenheid om maatregelen te nemen.”

Kok Kraayeveld, die inmiddels 41 jaar bij het sleepbedrijf van Smit werkt, vindt de werknemers van nu minder strijdbaar. „Wij zijn nog opgegroeid met de wetenschap dat we moesten knokken voor ons geld. De twintig stakingen die ik minimaal heb meegemaakt, hebben we allemaal zelf georganiseerd. Om de boten stil te leggen, hadden we de vakbonden niet nodig”, stelt de voormalige actieleider van de slepers.

Volgens Kraayeveld raken de kabinetsingrepen weliswaar iedereen, maar zijn ze vaak nog niet merkbaar voor werknemers in hun bedrijf. „Zo wil ik zelf best de 20e naar de Coolsingel komen, maar als ik dienst heb en moet werken, ben ik er niet bij.”

De vakbondsbestuurder van nu in de Rotterdamse haven, Niek Stam van Bondgenoten, blijft ervan uitgaan dat de haven op 20 september voor een groot deel plat gaat en sleepboten zo veel mogelijk aan de kant blijven liggen. „Net alsof actie voeren iets van vroeger is. Als mensen het eens zijn met dit kabinet, moeten ze vooral blijven werken en niet komen. Want als ze denken dat de kabinetsmaatregelen wel even in CAO’s te repareren zijn, moeten ze ook genoegen nemen met tien jaar geen loonsverbetering of zelfs prijscompensatie.”