In SyRI zijn allerlei gegevens van bijvoorbeeld de Belastingdienst, het UWV, de Sociale Verzekeringsbank en gemeenten aan elkaar gekoppeld. Algoritmes zoeken naar opvallende zaken, omdat die misschien op fraude kunnen wijzen. Volgens de klagers is het niet duidelijk hoe het systeem werkt, wat iemand fraudegevaarlijk maakt en wat mensen daartegen kunnen doen.

Bovendien kunnen ook mensen die niets hebben misdaan onder de loep worden genomen. In feite zijn burgers al bij voorbaat verdacht, aldus de coalitie van klagers: „Er mag niet middels sleepnetacties in het privéleven van niet-verdachte Nederlandse burgers worden gezocht naar mogelijke risico’s op fraude.”

Het systeem werd in 2014 gelanceerd. Het toenmalige College Bescherming Persoonsgegevens had enkele bezwaren tegen het verzamelen van de gegevens. Zo was het volgens de waakhond niet duidelijk welke gegevens werden verzameld en waarom die nodig waren. Het tastte de privacy van mensen onnodig aan. Ook de Raad van State was kritisch: „Er is nauwelijks een persoonsgegeven te bedenken dat er niet onder valt”, aldus de adviseur van de regering.

Rotterdam was een van de gemeenten die SyRI gebruikten, maar de Maasstad stopte er eerder dit jaar mee. De „juridische onderbouwing” was onduidelijk. De Volkskrant maakte eerder dit jaar een inventarisatie, en daaruit kwam naar voren dat SyRI nog geen enkel geval van fraude had opgespoord. Naast Rotterdam hebben ook Eindhoven, Capelle aan den IJssel en Haarlem gebruikgemaakt van SyRI.