Sigarenboer in de fout met foto
Sigarenhandelaar D. Voet uit Amsterdam mocht geen foto ophangen van een 79-jarige vrouw die hij aanzag voor een winkeldief. Hij handelde daarmee in strijd met de auteurswet, aldus de rechtbank in Amsterdam donderdag.
„Mevrouw heeft geen toestemming gegeven tot openbaarmaking van haar portret”, oordeelde de rechter.
De rechtbank vindt het begrijpelijk dat winkeliers naar middelen zoeken om winkeldiefstal tegen te gaan of om gestolen spullen alsnog betaald te krijgen. Daarbij mogen winkeliers uitsluitend rechtmatige middelen gebruiken en niet in strijd met de wet handelen, aldus de rechtbank. „Publicatie van een foto heeft een element van straf in zich en levert eigenrichting op.”
Voet had eind juli een foto van de vrouw op zijn deur gehangen met de tekst ”Deze vrouw heeft hier gestolen!”
Hij had op videobeelden gezien dat de vrouw een paar tijdschriften meenam uit zijn tabakszaak in de Amsterdamse Dapperbuurt. Volgens de familie van de vrouw is zij echter zwaar dementerend en kon zij nooit met opzet iets uit de winkel hebben gestolen.
De familie spande een kort geding aan tegen Voet om rectificatie en een symbolische schadevergoeding van 250 euro te eisen. Ze wilden dat de winkelier de foto nogmaals zou ophangen met de vermelding ”Ik heb deze vrouw ten onrechte beschuldigd van diefstal”. De rechter besliste dat Voet vier dagen lang een rectificatietekst moet ophangen, maar zonder de foto van de vrouw. Voorts dient hij de foto’s die hij nog bezit te vernietigen.
De voorzieningenrechter vond de eigenrichting van de winkelier belangrijker dan de vraag of de vrouw iets heeft gestolen. „Hierbij is niet van belang of mevrouw zich schuldig heeft gemaakt aan diefstal en of haar gedragingen beïnvloed zijn door een beginnende vorm van alzheimer.” De strafrechter moet maar bepalen of de vrouw zich aan diefstal schuldig heeft gemaakt en welke straf daarvoor wordt opgelegd. Justitie heeft de strafzaak tegen de bejaarde vrouw overigens donderdag geseponeerd op grond van haar dementie.
Winkeliers hebben volgens de rechtbank voldoende andere middelen om hun recht te halen. Zij kunnen een verzoek indienen tot vervolging van de vermeende winkeldief of zij kunnen zich tot de politiek wenden als ze van mening zijn dat de politie te weinig mankracht heeft voor het aanpakken van winkeldieven.
Voet reageerde teleurgesteld op de uitspraak. „Het is jammer dat het niet mag. Het zou een groot maatschappelijk probleem oplossen.” Hij zegt geen foto’s meer op te hangen. Hij ziet het niet zitten om zich tot politici te wenden. „Ik ben winkelier. Daar heb ik helemaal geen tijd voor.”
Voor het eerst heeft een rechter in Nederland uitspraak gedaan over een dergelijke zaak. De korpschef van Utrecht, P. Vogelzang, opperde begin dit jaar het idee om veelplegers uit de anonimiteit te halen door hun foto’s openbaar te maken. Minister Donner van Justitie stelde onlangs dat het ophangen van foto’s van winkeldieven in strijd is met de privacywetgeving. Ook de rechter in Amsterdam is deze mening toegedaan, blijkt uit het vonnis.
Het Platform Detailhandel verwacht dat veel winkeliers nu toch foto’s van onbekende dieven gaan ophangen, „nu de auteurswet het enige is waarop de winkelier wordt aangesproken.” Voortvluchtige dieven zullen nooit een beroep doen op deze wet omdat zij zichzelf dan meteen bekendmaken, aldus het platform.