Opinie

Ambtenaren, heldere taal alstublieft

De gemiddelde Nederlander die een brief van de overheid ontvangt, moet die doorgaans ten minste twee keer lezen om de inhoud te begrijpen. Woorden en zinnen zijn vaak ingewikkeld. Soms vraagt de lezer zich af of de ambtenaren zelf wel snappen wat ze schrijven. Hoe komt dit over bij de burger, zeker als die het Nederlands niet als moedertaal heeft?

Hoofdredactie
25 October 2019 17:21Gewijzigd op 16 November 2020 17:20
Brief. beeld iStock
Brief. beeld iStock

Staatssecretaris Knops van Binnenlandse zaken vindt dat onaanvaardbaar. Hij heeft daarom een groep taalkundigen gevraagd of zij ambtenaren willen helpen wollig taalgebruik af te leren. Deze deskundigen moeten medewerkers van de overheid leren om brieven te schijven die de burgers wel begrijpen. Deze ”Direct Duidelijk Brigade” trekt nu het land in om ambtenaren te trainen in helder taalgebruik.

Dit initiatief valt te waarderen. Voor een goed contact tussen overheid en burger is communicatie van groot belang. Te vaak worden burgers bijna tot wanhoop gedreven omdat ze belangrijke brieven van de overheid niet begrijpen. Terwijl deze mensen wel aanvoelen dat het hen geld kan kosten als ze niet doen wat de brief hen vertelt. Dat schaadt het vertrouwen in de overheid.

Het zou echter jammer zijn als deze actie zich beperkt tot overheidsdiensten. Er zijn wel meer sectoren waar een taalles geen overbodige luxe is. Wat te denken van brieven en vonnissen die geschreven worden door rechters en advocaten? En wat zou het een verbetering zijn als de polissen van verzekeraars in begrijpelijke taal waren opgesteld. Natuurlijk, rechters en verzekeraars moeten de dingen zo opschrijven dat er geen juridische misverstanden kunnen ontstaan. Dat vereist zorgvuldigheid. Maar hun eerste zorg moet toch zijn dat de burger of de klant het begrijpt.

Hetzelfde geldt voor wetenschappers. Zij proberen meer dan vroeger contact te maken met het publiek. Daarom schrijven ze populair-wetenschappelijke artikelen en geven openbare colleges. Echter, in nogal wat gevallen is dat geen succes omdat hun bijdragen doorspekt zijn met moeilijke termen. Meestal is dat niet nodig. En als het niet anders kan dan is nodig die uit te leggen. Vaak komen ze niet los van dit wetenschappelijk taalgebruik uit een soort valse schaamte tegenover hun collega’s. Zij vergeten dan dat diegene de grootste geleerde is, die de dingen eenvoudig kan zeggen.

Helder taalgebruik is ook nodig in de kerk. Daar schort het nogal eens aan. Ingewikkelde zinnen en dogmatische termen, die niet worden uitgelegd, komen in veel preken voor. De vraag mag worden gesteld of de predikant daarmee zijn hoorders nog wel bereikt.

Soms wordt het argument ingebracht dat plat taalgebruik niet past in de prediking. Dat is zeker waar. Maar eenvoudig taalgebruik sluit eerbied niet uit. Wie in de Evangeliën de toespraken leest, komt juist onder de indruk van de eenvoud waarmee werd gesproken. Dat is heldere taal.

Meer over
Commentaar

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer