Ruim een uur nadat de Britse premier Boris Johnson zijn Europese collega’s toesprak, keurden zij unaniem zijn deal met de Europese Unie (EU) goed. Johnson meldde niet veel later dat hij er veel vertrouwen in heeft dat Britse parlementariërs het brexitakkoord zaterdag ook zullen steunen.

Opnieuw een brexituitstel zou nadelig zijn voor iedereen, zei Johnson. Het vertrekproces is volgens hem „lang, pijnlijk en splijtend” geweest voor de Britten. Nu zowel de Britse regering als de EU-landen hebben ingestemd, is het zaterdag aan het Britse parlement om een oordeel te vellen. Ook het Europees Parlement moet instemmen. Dat komt volgende week bijeen.

EU-president Donald Tusk zei donderdag dat nu „de bal aan de kant van het Verenigd Koninkrijk ligt.” Het lijkt er volgens Tusk op dat het einde, van het al jaren durende vertrekproces, aanstaande is. Maar hij zei geen idee te hebben wat er zaterdag uit het debat in het Britse parlement komt. Als de Britten toch nog vragen om nieuw uitstel, dan legt Tusk dat verzoek voor aan de EU-lidstaten.

Tusk zei net als Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Ierse premier Leo Varadkar bedroefd te zijn over het Britse vertrek, dat op 1 november een feit kan zijn. Maar met het voorgestelde akkoord wordt chaos vermeden en zekerheid geboden aan burgers en bedrijven, aldus Tusk. Juncker voegde daaraan toe dat het ook de vrede in Ierland waarborgt. „Mensen kunnen hun leven blijven leiden zoals daarvoor.”

Ook de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei dat het bereikte principeakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk bedrijven en burgers weer zekerheid geeft en een chaotisch Brits vertrek uit de EU voorkomt. De onzekerheid heeft te lang geduurd, meende Barnier.

De hoofdonderhandelaar wilde niet zeggen of hij denkt dat het Britse Lagerhuis met de overeenkomst zal instemmen. „Daar moeten we voorzichtig mee zijn. Ik heb mijn werk gedaan”. Volgens hem heeft premier Johnson hem verteld erop te vertrouwen dat hij de deal door het parlement kan loodsen.

Het grootste obstakel, een regeling om te voorkomen dat er na brexit een fysieke grens met douanecontroles komt, zou volgens hem zijn opgelost. Noord-Ierland blijft onder de Britse douane vallen, maar volgt in de praktijk de EU-regels voor bijvoorbeeld landbouwproducten en industriële goederen. Het Noord-Ierse parlement kan zich na vier jaar uitspreken over dit systeem.

Ierland heeft aangegeven blij te zijn met het akkoord. De minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, prees de overeenkomst omdat die „de meest wezenlijke belangen van de Ieren dient.” Ook premier Mark Rutte reageerde positief op de deal: „Het Britse parlement heeft alle reden hier ja tegen te zeggen.” „Als ik naar de Britse rode lijnen kijk, zou ik zeggen tegen het Lagerhuis: wat wil je nog meer?”

Het wordt volgens Rutte wel spannend. Over een eventuele tegenstem, zoals drie keer eerder is gebeurd, wilde hij niets zeggen. „Laten we vieren dat er nu een deal lijkt te zijn die lijkt te kunnen vliegen, ook in het Lagerhuis.” Op de vraag of enige argwaan over Johnson is gerechtvaardigd, zei hij te vertrouwen op de goede intenties van Johnson. Het lijkt er volgens Rutte op dat de deal voldoende zekerheid biedt voor Nederlandse burgers en bedrijven. Het akkoord is „heel goed nieuws voor Nederland”, zei Rutte.