Op naar het Binnenhof. Dat was het plan van de boeren voorafgaand aan de protestactie. Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) kondigde echter dinsdag aan dat de binnenstad, met hulp van het leger, hermetisch op slot zou gaan. Hij hield woord. De toegangswegen richting de Tweede Kamer waren volledig afgesloten door de Mobiele Eenheid, politie en het leger. Geen boer mocht erdoor.

De gemeente Den Haag had de Koekamp aangewezen als locatie voor het boerenprotest. Een klein veldje pal naast het centraal station en vele malen kleiner dan het Malieveld, de plek van de demonstratie van twee weken geleden. Dat de aangewezen locatie niet groot genoeg was, bleek al snel. Duizenden trekkers arriveerden aan het einde van woensdagochtend in Den Haag. Het verkeer slibde volledig dicht. Uiteindelijk werd toch het Malieveld beschikbaar gesteld als parkeerplaats voor de vele trekkers.

Ook dat bleek niet afdoende. Als alternatief bood de politiek de parkeerplaats bij het voetbalstadion aan, maar dat vonden de boeren te ver weg. Ze stoomden door naar de binnenstad en parkeerden hun voertuigen op de straat pal naast de protestlocatie.

Meer of minder

Verschillende sprekers stonden de boeren woensdag te woord. Onder meer PVV-leider Geert Wilders, die vroeg of zijn toehoorders meer of minder stikstofregels wilden. „Minder, minder”, scandeerde het publiek. „Dan gaan we dat regelen”, reageerde Wilders, refererend aan zijn omstreden speech over Marokkanen uit 2014 op een partijbijeenkomst.

Wilders prees de boeren die naar Den Haag waren gekomen. „Geweldig dat jullie hier met zoveel mensen zijn. Nederland houdt van jullie.” Hij noemde het „triest dat Rutte en Grapperhaus het leger nodig hebben om onze boeren tegen te houden”.

De sfeer in Den Haag was woensdag grimmig. „Twee weken geleden was het een beetje gezapig, nu oogt het fanatieker”, ziet een omstander. Boeren waren uren voor aanvang van het protest al aanwezig in de stad, wat tot verveling leidde. Door de beperkte beschikbare ruimte en de centrale locatie van het protest, veroorzaakten de boeren grote chaos rondom het centraal station van Den Haag. Trams konden niet verder rijden omdat protestanten op de tramlijn stonden en veel voorbijgangers liepen vast in de menigte. Ook werden groepen beruchte supporters van de lokale voetbalclub gesignaleerd bij het protest.

Het doel van de demonstratie was duidelijk: boeren zijn het overheidsbeleid voor de landbouw zat. Het aankomstbord is duidelijk: “In de boot genomen door onze regering, maar wij verzuipen in de regels.” Protestleider en spreker Sieta van Keimpema verweet Rutte verstoppertje te spelen. De premier heeft zijn gezicht nog niet laten zien bij de boerenprotesten. Wel liet hij weten dat boeren die de wet zouden overtreden, te maken krijgen met het strafrecht. Ook minister van Landbouw Carola Schouten liet woensdag haar gezicht niet zien.

De boeren eisen snelle actie van de politiek om het stikstofbeleid aan te passen. Als het niet snel genoeg opgelost is, dreigen nieuwe acties.