Het Joods Historisch Museum in Amsterdam en het Joods Museum in Keulen kochten in 2017 voor 4 miljoen euro het ruim 600 jaar oude gebedenboek. In dat jaar was het Keulse Joods Museum nog niet af; het machzor werd daarom de afgelopen twee jaar in Amsterdam tentoongesteld.

Het gebedenboek wordt dit najaar niet naar het Joods Museum in Keulen maar naar het Wallraf-Richartz-Museum in diezelfde stad overbracht; het Joods Museum is namelijk nog niet geopend.

Het Amsterdams Machzor is een zeldzaam Joods liturgisch boek uit de dertiende eeuw. Het zou het oudst bekende Duits-Joodse handschrift zijn.

Door de culturele en historische betekenis staat het liturgische boek sinds 1988 op de lijst van de Wet tot behoud van cultuurbezit.

Feesten

Het machzor is waarschijnlijk tussen 1250 en 1260 vervaardigd in Keulen en bestaat uit 331 dubbelzijdig beschreven perkamenten bladzijden in een 17e-eeuwse leren band met twee koperen klemmen. Illustraties, decoratieve letters en gouden verluchtingen maken het gebedenboek kostbaar.

Joodse voorzangers gebruikten het manuscript met gebeden en liturgische gedichten vermoedelijk tijdens de Joodse feesten in de Keulse synagoge.

In 1424 werden de Joden uit Keulen verdreven en werd de synagoge waarin het machzor gebruikt werd een christelijke kapel. De verblijfplaats van het machzor bleef tot 1669 onbekend. In dat jaar schonk de drukker Uri Fayvesh Halevi het machzor aan de Joodse gemeente in Amsterdam. Mogelijk was het manuscript al eerder in bezit van de familie Halevi.

Tweede Wereldoorlog

De Duitse bezetter nam het manuscript tijdens de Tweede Wereldoorlog in beslag; het was een Joods object en moest daarom naar Duitsland worden getransporteerd. Vanaf 1955 had het Joods Historisch Museum het machzor in bruikleen. In 2010 bood de Joodse gemeenschap het machzor te koop aan; de gemeenschap had geld nodig voor de bouw van het Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam.

Hoewel het liturgisch boek in Keulen vervaardigd is, heet het door de lange verblijfsduur in Amsterdam het Amsterdams Machzor. Tijdens de periodes dat het Keulse museum het machzor tentoonstelt, wordt het boek in het Amsterdamse museum digitaal getoond en vice versa.