De meeste verzorgingsproducten bevatten onnodige ingrediënten. Vaak zijn dit stofjes die je beter niet binnen kunt krijgen. Een onderzoeksrondje op Google maakt gauw duidelijk dat de stoffen in bijvoorbeeld shampoo en douchegel niet altijd onschuldig zijn. Het ingrediënt SLS (Sodium Lauryl Sulfate) kan volgens Jetske Ultee, onderzoeksarts cosmetische dermatologie, huidirritatie veroorzaken. Verder sluiten siliconen je huid af en zouden parabenen de hormoonhuishouding beïnvloeden. De parfum in verzorgingsproducten kan allergische reacties veroorzaken. Daarbij zijn de ftalaten in parfum, oplos- en fixatiemiddelen om de geur te stabiliseren, hormoonverstorend en mogelijk kankerverwekkend.

Doordat we al deze producten dagelijks door het doucheputje spoelen, komen de schadelijke stoffen ook nog eens in het milieu terecht. Waarom maken we zelf geen crèmes en producten, zonder allerlei onnodige toevoegingen? Dat vroeg de Belgische pedagoge en blogger Zoë van Quickelberge van zolea.be zich af. In haar boek ”Homemade beauty” beschrijft ze onder andere hoe je zelf zonnebrandcrème, deodorant of handcrème kunt maken. Verder geeft ze uitleg over schadelijke ingrediënten en natuurlijke ingrediënten die je juist wel goed kunt gebruiken en schrijft ze over scrubben, exfoliëren en de beste huidverzorgingsroutine.

In ”Homemade Beauty” staan recepten voor producten op basis van natuurlijke ingrediënten die ook nog eens goed zijn voor je huid en haar. Dat klinkt veelbelovend. Het is nazomer, de zon schijnt: tijd voor een test. Normaal smeer ik spul uit een oranje fles van Nivea om niet te verbranden. Deze keer wil ik zelf zonnebrandcrème gaan maken. Maar wat is eigenlijk het stofje dat je huid beschermt tegen de zon? Zinkoxide, schrijft Van Quickelberge. Verder moet er sheaboter, kokosolie, jojobaolie en vitamine E in de crème. Waar koop je deze natuurlijke ingrediënten?

Na wat zoeken op internet kom ik Jojoli tegen, een webshop die, naar eigen zeggen, alle benodigdheden in huis heeft om zelf cosmetica te maken. En inderdaad, vier van de vijf ingrediënten voor de zelfmaakzonnebrandcrème belanden in mijn winkelmandje. Alleen voor de jojobaolie moet ik nog even verder zoeken. Maar hier biedt het onlineassortiment van gezondheidswinkel Holland & Barret, voorheen De Tuinen, uitkomst. Ik reken de benodigdheden voor de crème af voor € 16,53 en de volgende dag staat de postbode met de pakketjes voor de deur. Tijd om aan de slag te gaan.

Aan de bak

Omdat de hals van het flesje kokosolie erg smal is, is het lastig om de olie uit de verpakking te krijgen. Met de achterkant van een theelepeltje probeer ik alsnog zo veel mogelijk van het product op een schoteltje te scheppen, maar aan 40 gram kom ik niet. Idee voor een eventuele volgende keer: een pot kokosolie kopen in plaats van een flesje.

De verpakking van de sheaboter is gelukkig handzamer en de jojobaolie druppelt ook gemakkelijk uit het flaconnetje. Voorzichtig zet ik het steelpannetje met de drie ingrediënten op een pan met kokend water. De sheaboter en de kokosolie smelten gemakkelijk en ze mengen goed met de jojobaolie. Een kokosgeur verspreidt zich door de keuken.

Al snel is het tijd om de zinkoxide en de vitamine E bij de rest van de ingrediënten te voegen. Aangezien ik maar 2 gram vitamine E acetaat nodig heb, doe ik dat een beetje op de gok. Een klein druppeltje van het plakkerige goedje moet genoeg zijn. Dan is het een kwestie van goed roeren en de oliën af laten koelen. Als alle ingrediënten met elkaar vermengd zijn, zet ik de zonnebrandcrème in de koelkast om in te dikken. Na ongeveer een uurtje haal ik hem er weer uit. Hoe zal het eindresultaat zijn? De crème is nog steeds erg dun, bijna waterig. Bij het uitsmeren van de crème voelt mijn hand erg vettig aan.

Zelf zonnebrandcrème maken is interessant, maar ik vond het ingewikkeld om de juiste hoeveelheden van de ingrediënten af te wegen. Vitamine E en kokosolie zijn niet praktisch om mee te werken: alles wat je na gebruik aanraakt, is plakkerig. Verder ben je lang bezig voor een klein beetje zonnebrandcrème die, in mijn geval, ook nog eens erg dun bleef en daarom niet handig in gebruik is. Omdat ik relatief kleine hoeveelheden van de ingrediënten heb gebruikt, houd ik er veel van over. Het is misschien leuk om er nog eens iets van te maken, maar ik betwijfel of dat zo een-twee-drie gaat gebeuren. Uiteindelijk best een dure crème dus.

Zelfmaakdeo

Verderop in het boek staat een recept voor deodorantcrème. Een goede deo is altijd handig, dus het lijkt me leuk om er een keer een zelf te maken. Voor dit recept heb je maar vier ingrediënten nodig: cacaoboter, wijnsteenpoeder, natriumbicarbonaat en etherische olie. Ik kies voor patchoelieolie, omdat deze volgens Van Quickelberge astringerend werkt, waardoor je iets minder zou zweten. Verder ben ik benieuwd naar de zoete, kruidachtige geur van deze olie. Ook deze ingrediënten bestel ik bij Jojobi en Holland & Barret.

Nadat ik 33 gram ”cacaoboterdropjes” heb afgewogen doe ik ze in een steelpannetje. De boter smelt snel en algauw kan ik de poeders toevoegen. De ingrediënten mengen gemakkelijk met elkaar. Nadat ik de boel een poosje af heb laten koelen kan de etherische olie erbij. Maar hoeveel druppels heb ik daarvan nodig? Dat staat niet in het recept vermeld.

Ik besluit om er drie druppels in te doen, maar het worden er per ongeluk vier. Nu ruikt het wel heel sterk. Daarbij heeft de patchoelieolie een overheersende, zware geur. Achteraf gezien had ik beter voor een frissere geur kunnen kiezen. Het lijkt me namelijk niet lekker om deze crème als deo te gebruiken. Omdat ik geen lege deodoranthuls in huis had, bewaar ik de crème in een schaaltje.

Wisselend resultaat

Zelf verzorgingsproducten maken kost tijd en het resultaat is niet geweldig. De zonnebrandcrème was waterig en daarom onhandig in gebruik en ook de deodorantcrème viel tegen. De ingrediënten voor de producten zijn niet goedkoop en je houdt er altijd van over.

Toch is het leuk om eens zelf de keuken in te duiken en je eigen crèmepjes te maken. Doordat je maar weinig ingrediënten gebruikt, word je je bewust van de overbodige stoffen die in standaard verzorgingsproducten zitten. Hoewel het niet efficiënt is om alle shampoos, douchegels, zeepjes en crèmes die je gebruikt zelf te gaan maken, is het zeker het proberen waard.

www.zolea.be

Groene badkamer

In ”Groen op hoge hakken. Duurzamer leven voor iedereen” gaat het in het hoofdstuk ”Groene badkamer” ook over zelfmaakverzorgingsproducten. Je vindt er recepten voor zelfgemaakte scrubcrème, deo en baardolie. Verder staat het hoofdstuk vol duurzame suggesties voor onder andere shampoo, douchecrème, tandverzorgingsproducten en gezichtscrème. In het boek, waarvoor auteurs zoals Janneke Burger, Liesbeth Goedbloed en Lisette van de Heg bijdragen schreven, staan allerlei tips over bijvoorbeeld duurzaam (moes)tuinieren, wonen, wassen, koken en reizen. De bijdragen in ”Groen op hoge hakken” hebben een christelijke insteek: de tips en informatie zetten je aan om goed voor Gods schepping te zorgen en bewust met de aarde en de natuur om te gaan.

Homemade beauty, Zoë van Quickelberge; uitg. Van Halewyck; 192 blz.; € 22,50

Groen op hakken, Marjoke Knoop, Sharon Numan; uitg. Sestra; 144 blz.; € 17,50

Zonnebrandcrème

Benodigdheden: - Cacaoboter - Wijnsteenpoeder - Natriumbicarbonaat - Etherische olie (bijvoorbeeld grapefruit of patchoeli)

• Lege deodoranttube

Werkwijze (voor 100 gram deodorant): - Smelt 33 gram cacaoboter au bain-marie.

• Haal de kom nadien van het vuur en voeg hier 33 gram wijnsteenpoeder en 33 gram natriumbicarbonaat aan toe.

• Laat alles goed afkoelen en meng het dan goed.

• Etherische oliën kunnen extra eigenschappen toevoegen die fijn zijn in een deodorant:

• Patchoeli en salie werken astringerend, waardoor je wat minder zweet

• Grapefruit helpt slechte en onaangename geuren te verdrijven - Citroen brengt de pH-waarde van deze deodorant in balans en ruikt heerlijk fris

• Giet je deodorant in een lege, schone deodoranthuls en laat afkoelen.

Deodorantcrème

Benodigdheden: - Zinkoxide - Sheaboter - Kokosolie - Jojobaolie - Vitamine E

Werkwijze (voor 100 gram zonnebrandcrème):

• Neem 40 gram kokosolie, 30 gram sheaboter en 8 gram jojobaolie.

• Smelt de ingrediënten au bain-marie.

• Haal de kom van het vuur en meng er 2 gram vitamine E en 20 gram zinkoxide door.

• Roer goed door terwijl de oliën afkoelen. Zo zorg je ervoor dat de zinkoxide goed gemengd is in de crème. Spatel de crème in een afsluitbare, schone tube of pot.

• Breng de zonnecrème rijkelijk aan op de huid en herhaal elke twee uur. Deze zonnecrème heeft een SPF van ongeveer 15.