Buitenland

Israël stevent af op eenheidsregering

Israël krijgt mogelijk een kabinet van nationale eenheid. Dat lijkt de meest waarschijnlijke uitkomst van de verkiezingen van dinsdag.

Alfred Muller
18 September 2019 10:27Gewijzigd op 16 November 2020 16:59
De Israëlische premier Netanyahu slaagde er bij de verkiezingen van dinsdag niet in een meerderheid met zijn rechtse blok te vergaren. beeld EPA, Abir Sultan
De Israëlische premier Netanyahu slaagde er bij de verkiezingen van dinsdag niet in een meerderheid met zijn rechtse blok te vergaren. beeld EPA, Abir Sultan

Uit de voorlopige telling van meer dan 90 procent van de stemmen woensdagochtend blijkt dat zowel Likud van premier Benjamin Netanyahu als Blauw-Wit van Benny Gantz rond de 32 zetels heeft behaald. Uit de voorlopige uitkomst blijkt ook dat het rechtsreligieuze blok rond Likud en het centrumlinkse blok van Blauw-Wit geen meerderheid van 61 van de 120 zetels heeft gehaald.

Of nu Netanyahu of Gantz een kabinet wil vormen, beiden hebben Avigdor Lieberman van de rechtsseculiere Yisrael Beitenu nodig. Lieberman heeft echter consequent gezegd een kabinet van nationale eenheid te willen met Likud, Blauw-Wit en zijn Yisrael Beitenu, die samen ongeveer 73 zetels zullen hebben. Zo’n regering is nodig vanwege de noodsituatie waarin Israël zich volgens hem bevindt. Bij een kabinet van nationale eenheid zullen Netanyahu en Gantz rouleren als premier.

Een probleem is echter dat Blauw-Wit zegt niet in een kabinet van nationale eenheid te willen met Likud, als de van corruptie verdachte Netanyahu dat leidt. Dat houdt in dat Blauw-Wit wil dat Likud een andere leider aanstelt. Likud-politici zeggen achter Netanyahu te blijven staan, maar de verwachting is dat de opstand tegen hem binnenkort zal uitbreken.

President Reuven Rivlin heeft gezegd dat hij zijn best zal doen te voorkomen dat het volk voor de derde keer naar de stembus moet als de formatiepoging weer mislukt. Hij zal de persoon die de meeste kans heeft om met succes een regering te vormen, aanwijzen als formateur van een coalitie. Als Blauw-Wit de meeste stemmen blijkt te hebben behaald, zal Gantz dat zijn; als Likud de grootste wordt, Netanyahu.

Bij de kabinetsformatie in mei weigerde Avigdor Lieberman zich bij de coalitie van Netanyahu aan te sluiten. Hij was het namelijk oneens met de privileges die de ultraorthodoxen in het land genieten. De studenten op de talmoedscholen kunnen namelijk vrijstelling van dienstplicht krijgen.

Arabische partijen

De Verenigde Lijst van Ayman Odeh komt volgens de voorlopige uitslagen met twaalf zetels als derde partij uit de bus. Deze partij bestaat uit Arabische partijen en een Arabisch-Joodse partij. Israëlische Arabieren, ook wel Palestijnse burgers van Israël genoemd, en linkse Israëlische Joden steunen deze alliantie. Odeh heeft voor de verkiezingen gezegd bereid te zijn aan een coalitie deel te nemen. Gantz en Odeh hebben tijdens een telefoongesprek de afgelopen nacht afgesproken elkaar te ontmoeten.

De voorlopige uitslagen laten ook zien dat de ultraorthodoxe Shas negen zetels krijgt en de eveneens streng-religieuze partij Verenigd Thora Judaïsme acht. De rechts-radicale Yamina van Ayelet Shaked krijgt zeven zetels, de centrumlinkse Arbeidspartij zes en de linkse Democratische Unie vijf. Het lukte de ultranationalistische Otzma Yehudit niet de kiesdrempel van 3,25 procent te halen.

Dinsdagavond bleek twee uur voor de sluiting van de stemlokalen om 10 uur dat de opkomst ruim 2 procent hoger lag dan de opkomst in april.

De politie meldde dat 21 mensen zijn aangehouden bij de verkiezingen en dat 112 onderzoeken zijn geopend. De incidenten bij de 10.000 stemlokalen op 4000 verschillende locaties varieerden van pogingen gebruik te maken van vervalste identiteitskaarten bij het uitbrengen van de stemmen, tot het afsluiten van de elektriciteit en er met de verkiezingsenveloppen mee vandoor te gaan.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer