Gemeenten moeten grafkosten betaalbaar houden
Bij de keuze tussen begraven of cremeren kiezen in Nederland de meeste personen voor de tweede optie. Crematie is daarmee gewoon geworden.
In historisch perspectief betekent dit een enorme omslag. In ons land vond ruim honderd jaar geleden, in 1914, de eerste crematie plaats, ook al was het toen nog officieel verboden.
Tot de jaren 60 was er weinig animo voor cremeren. Daarna steeg de belangstelling snel. In 2003 lieten voor het eerst in Nederland meer mensen zich cremeren dan begraven.
Inmiddels kiest al twee derde van de personen voor crematie. Het ging daarbij vorig jaar om iets meer dan 100.000 overledenen.
Dergelijke gegevens zijn veelzeggend. Vanouds was een keuze voor een begrafenis helder. Dat was deels een kwestie van gewoonte en de cultuur. Al vele eeuwen was het in Nederland vanzelfsprekend dat overledenen werden begraven. Lijkverbranding werd toen gezien als iets van inheemse volkeren.
Als een veel belangrijker en dieperliggende reden gold de principiële grondslag van begraven. Deze was en is duidelijk gebaseerd op de Bijbel.
Centraal daarbij staat dat Christus na Zijn sterven is begraven. Hij heeft deze weg willen gaan. Juist deze keuze was het voorbeeld en uitgangspunt van mensen die Hem willen volgen. Vandaar dat ook de eerste christenen zich lieten begraven. Dat gold bijna 2000 jaar geleden en dat geldt tot op de dag van vandaag.
De begrafenis van overledenen heeft een Bijbelse grondslag. Dat de meeste mensen nu kiezen voor crematie is dan ook veelzeggend. Dit past duidelijk in de seculiere tijdgeest. De mens zelf bepaalt wat er ook na zijn sterven moet gebeuren en laat zich daarbij steeds minder gezeggen door Gods Woord.
Als belangrijke reden voor crematie wordt vaak genoemd dat hiervoor wordt gekozen om nabestaanden te ontzorgen. Het bezoeken en bijhouden van een graf is namelijk niet meer nodig. Een urn met de as van de overledene kan zelfs in huis een plek krijgen.
Uit tal van veranderingen rond bijvoorbeeld kerkgang, zondagsheiliging, abortus en euthanasie blijkt dat mensen in ons land steeds meer afstand nemen van de Bijbelse beginselen. En ook de grote voorkeur voor crematie past in deze rij.
Dergelijke ontwikkelingen nopen tot bezinning. Laten christenen de richtlijnen uit de Heilige Schrift niet verzwijgen. Dat geldt ook bij crematie, ook al is het spreken hierover vaak niet gemakkelijk.
Een belangrijk punt bij de keuze voor cremeren of begraven is bij menigeen ook het geld. Dat klinkt wellicht vreemd, maar een crematie is aanmerkelijk goedkoper. Dat is een merkwaardig en verkeerd signaal. Bij gemeenten moet dit meer aandacht krijgen. Let erop dat de grafkosten betaalbaar zijn voor iedereen, zodat niet het geld voor veel mensen doorslaggevend is bij een keuze.