Meer treinen, langere treinen en treinen die dichter op elkaar rijden dus. De nieuwe dienstregeling zou geen nieuws zijn –de boodschap is ieder jaar hetzelfde– ware het niet dat ook Spoorbeheerder ProRail steeds nadrukkelijker signalen afgeeft dat het op het spoor begint vast te lopen.

Op de snelwegen loopt het, onder andere omdat het economisch goed gaat, al langer vast. De asfalteermachines kunnen de toename van het verkeer eigenlijk niet bijbenen.

In de luchtvaart is er iedere week wel een bericht over een uit z’n voegen barstend Schiphol en over problemen bij de opening van Lelystad Airport.

Niemand die meer schrikt van deze berichten tot er –soms letterlijk– een kink in de kabel komt. Een probleem met de brandstofvoorziening op Schiphol leidt tot chaos. En een probleem op de weg leidt in een bepaalde regio al snel tot een verkeersinfarct. En bijzondere weersomstandigheden laten de treinen niet zelden knarsend tot stilstand komen.

Het zijn duidelijke signalen dat we in dit kleine, dichtbevolkte land tegen de grenzen van de mobiliteit botsen. ProRail voert in december een dienstregeling in met een rijdschema per 10 seconden in plaats van per minuut. In de praktijk betekent dit simpelweg dat de rails efficiënter benut kunnen worden. Maar het betekent ook dat er bij een calamiteit nog grotere problemen kunnen optreden. Goederentreinen worden langer, tot maarliefst 740 meter. Passagierstreinen kunnen niet veel langer meer worden omdat de perrons op de stations daarvoor te kort zijn.

Nederland is een land met een goede naam op het gebied van de infrastructuur. Niet zelden kiezen grote bedrijven daarom juist voor vestiging in ons land. Maar als er niet snel een vervoersdeltaplan komt, zal het met die goede naam binnenkort gedaan zijn. Ondanks dat planners zowel op het land als in de lucht tot het uiterste gaan om zoveel mogelijk mensen te kunnen vervoeren in een zo kort mogelijk tijdsbestek, is er een grens. Volgens ProRail is die grens op het spoor al veel eerder bereikt dan in 2030. En dat is slecht nieuws, omdat het reizen per trein juist wordt aangemoedigd omdat het goed is voor het klimaat.

Het is dus zaak om met onorthodoxe maatregelen te komen. Waar een minuut nooit meer dan 60 seconden zal tellen en er dus harde grenzen zijn als het gaat om de dienstregeling, is er in dit land genoeg inventiviteit om manieren te verzinnen waarop er toch meer mensen vervoerd kunnen worden op het spoor.

Ingrijpende maatregelen zijn nodig. Niet in de toekomst, maar nu.