B. Kok (55) is uitvoerder bij De Groot Schilderwerken in Kampen. Volgens een richtlijn van de Europese Unie is het verboden voor beroepsschilders en stukadoors om nog op ladders te werken, tenzij het echt niet anders kan. De uitzonderingsregel is echter zo onduidelijk, dat het voor werknemers moeilijk is ermee om te gaan, stelt de Bouwbond FNV. Daarom heeft de vakbond voorgesteld als regel te hanteren dat een werknemer niet langer dan drie uur per dag en niet hoger dan 6 meter op een ladder mag werken.

Kok, die vanaf 1969 bijna onafgebroken bij De Groot in dienst is, kan zich wel iets bij de regel voorstellen: „Het staan op een ladder is al gauw vermoeiend, je krijgt pijn in de knieën en last van je rug, omdat je nogal eens achterover moet hangen. Daar komt dan nog bij dat je de materialen aan de ladder moet hangen of in je zakken moet stoppen om één hand beschikbaar te hebben om je vast te houden en met de andere hand te kunnen werken.”

„Vroeger waren ladders van hout, ze waren zwaarder en er kwamen nog wel eens barsten in”, zegt Kok. Maar de aluminium ladder van tegenwoordig heeft ook nadelen. „Ze is veel weersgevoeliger, waait sneller weg. Als ze tegen een dakgoot staat, heb je metaal op metaal, dus dan moet je de ladder vastbinden. Bovendien moet ze zo nu en dan goed geïnspecteerd worden op scheurtjes, want die zie je niet. Een zwakke houten ladder kraakt, maar bij een aluminium ladder breekt er ineens een sport af.”

Kok kan met de EU-richtlijn niet goed uit de voeten, omdat sommige klusjes „gewoon niet zonder ladder uitvoerbaar zijn. En een complete steiger opzetten voor een gebroken ruitje op de eerste verdieping kost te veel tijd en is dus te duur. Sommige karweitjes kun je met een ladder in je eentje doen, met steigers moet je altijd met z’n tweeën zijn.” De projectuitvoerder schat dat 10 procent van het werk nog op de ladder wordt gedaan. „Voor het grootste deel kleine klusjes en werk op moeilijk bereikbare plaatsen.”

Volgens de schilder maken glazenwassers de meeste brokken. „Ze moeten snel werken vanwege de lage prijzen. Ze reiken nogal eens ver naast de ladder, om zo veel mogelijk glas in één keer mee te nemen, of schuiven met de ladder op terwijl ze erop staan.”

Veel glazenwassers zijn, denkt Kok, niet aangesloten bij een vakbond. Er heeft volgens hem nogal wat wildgroei in die sector plaats. „Als je als kleine zelfstandige werkt, heb je niet met Arbo-regels te maken. Daardoor bestaat het gevaar dat je het niet zo nauw neemt met de veiligheid.” Waarom het zo is, weet hij niet, maar „de afstand tussen de sporten van hun ladders is 30 centimeter, bij ons 20. Dat betekent dat je sneller misstapt.”

Bij De Groot Schilderwerken is er aandacht voor veiligheid. „Regelmatig worden alle materialen gekeurd en nagezien op mankementen. Klimspullen waar een scheurtje in zit, worden vervangen. Schuurmachines worden door de ijzerhandel schoongemaakt en zonodig van een nieuwe stekker voorzien”, aldus de uitvoerder.

Het bedrijf voorziet via een cursus alle personeelsleden van een veiligheidscertificaat. Onder andere omgaan met klimmaterialen is onderwerp van de cursus. „De ladder niet verkeerdom zetten, zodat ze doorbuigt. En het ding in de juiste hoek omhoog tegen de dakgoot zetten.”

Bij ieder nieuw schilderproject bespreekt Kok met de bouwaannemer de werkomstandigheden en waar -ingeval van een ongeluk- een arts snel te bereiken is. „Vroeger was dat wel anders.”

Dankzij deze maatregelen moet de schilder wel even nadenken voordat hij een voorbeeld van een ongeluk met een ladder kan geven. Hij heeft „nooit last van hoogtevrees.” Kok heeft één keer meegemaakt dat hij op een ladder schuin tegen een pannendak stond en dat het uiteinde van de ladder uit de dakgoot schoot. „Ik kon me nog vastgrijpen aan de nok, maar de ladder stond rechtop in de tuin.” Toch noemt hij schilderen „een heel mooi vak. Een gevel knapt er altijd van op.”