De verlaging van de vennootschapsbelasting (vpb) is volgens het kabinet nodig om de concurrentiekracht van de Nederlandse economie te versterken. Het bedrijfsleven moet daarvoor voordeeltjes inleveren. „Het is nooit alleen maar plezier", zei minister Zalm (Financiën) donderdag.

Het plan komt uit de koker van staatssecretaris Wijn, die gaat over de belastingen. Wijn wijst op het oneigenlijk gebruik van het grijs kenteken door particulieren. Het zou gaan om 20 procent van de 800.000 auto’s die gebruik maken van de regeling.

Per saldo levert het afschaffen van het grijs kenteken en de verlaging van de vpb het bedrijfsleven 275 miljoen euro op, zei Wijn. Zij profiteren allemaal van de komst van nieuwe bedrijven. Bovendien is dat ook nog eens goed voor de werkgelegenheid, aldus de CDA–bewindsman.

Behalve het grijze kenteken zet het kabinet ook in op een verhoging van energiebelastingen (300 miljoen) en het snijden in subsidies om de lagere vennootschapsbelasting te kunnen financieren. Daartegenover staat een hogere aftrekpost voor kleinere ondernemers.

Nog een mogelijkheid om de lagere vennootschapsbelasting te bekostigen is de beoogde daling van de WAO–premie af te zwakken. Doordat de WAO–instroom daalt en de komende jaren verder lijkt te af te nemen, zou de premie voor bedrijven op termijn verminderd kunnen worden. Door die premie nu minder sterk te laten dalen, houdt het kabinet tot honderden miljoenen euro’s over. Over dit punt hebben de ministers nog geen besluit genomen.

VNO–NCW en MKB–Nederland zijn verheugd over de lagere winstbelasting maar tegelijk kritisch over de financiering. „De voordelen worden weer weggehaald door de hogere belasting op bedrijfswagens en de lastenverzwaring voor directeuren–grootaandeelhouders van familiebedrijven", aldus VNO–NCW.

Volgens MKB en de brancheorganisatie voor verladers, EVO, dreigt de rekening van de plannen vooral terecht te komen bij het midden– en kleinbedrijf. Afschaffing van het grijs kenteken betekent dat een bestelauto al snel 40 procent duurder wordt, berekende de EVO.

Het CNV vreest dat vooral multinationals profiteren van het beleid, op kosten van het midden– en kleinbedrijf. Volgens voorzitter Terpstra moeten ondernemers de lagere vpb verdienen door hun concurrentiepositie via innovatie te versterken. „Oftewel: een prestatiebeloning voor bedrijven."

De Tweede Kamer is blij met de lagere vennootschapsbelasting. Coalitiepartijen CDA en VVD en oppositiepartij PvdA vinden het belangrijk dat het Nederlandse tarief meer in overeenstemming komt met dat in omringende landen. Dat komt de concurrentiepositie van Nederland ten goede, menen zij.

Volgende week hoopt het kabinet definitief knopen te kunnen doorhakken over het belastingplan voor volgend jaar. Dan komt ook de afschaffing van het gebruikersdeel van de onroerendzaakbelasting (ozb) weer aan de orde. Dat zou volgend jaar gebeuren, maar het kabinet kiest vrijwel zeker voor een jaar uitstel. De gedeeltelijke afschaffing van de ozb dient als compensatie voor hogere zorgkosten door de invoering van een nieuw zorgstelsel in 2006.

Ook het koopkrachtverlies van lage inkomens komt nog ter sprake. Het kabinet wil daar iets aan doen en koerst op een koopkrachtdaling voor minima van ongeveer een half procent. Voorspellingen van het Centraal Planbureau tonen aan dat die groep zonder maatregelen gemiddeld op –2 procent zou uitkomen.

Om de koopkracht van minima te kunnen repareren, zet het kabinet hoogstwaarschijnlijk de pc–privé–regeling, de fiscale regeling voor de aanschaf van een computer, en het dubbele spaarloon voor mensen met twee banen in. Volgens Zalm bestaat er „een grote kans" dat de pc–privéregeling verdwijnt. „Pc–gebruik hoeft niet meer gestimuleerd te worden", zei de VVD–bewindsman.