De belangen van verpleeghuisbewoners sneeuwen onder in de veelheid van andere regels die omgeving, natuur en landschap moeten beschermen, stelt H. van Leeuwen, bestuurder van zorginstelling Opella in Bennekom. „Natuurlijk is dat ook belangrijk, maar het wordt langzamerhand tijd dat de wetgever en andere overheidsinstanties iets bedenken om sneller een einde te maken aan zeer ongewenste woonomstandigheden van verpleeghuisbewoners.”

Belangrijk onderdeel van die plannen is het uitbannen van slaapkamers voor drie of meer personen. De meeste huizen willen in de toekomst zelfs alleen nog eenpersoonskamers.

Maandag maakten de PvdA-kamerleden Dijsselbloem en Depla bekend dat zij donderdagnacht zullen doorbrengen in een vierpersoonskamer van verpleeghuis de Halderhof in Bennekom, onderdeel van Opella. Dijsselbloem zou woensdag ook een dag meewerken in het huis voor oudere mensen met een lichamelijke beperking.

De situatie in Halderhof is niet uniek, zegt Van Leeuwen. „We hebben al vier jaar een plan voor nieuwbouw en er is geld. Maar we komen steeds nieuwe hindernissen tegen. Op het beoogde bouwterrein zijn archeologische vondsten gedaan. We moeten geluidsschermen bouwen. Onlangs zijn er vleermuizen ontdekt in een leegstaand gebouw dat gesloopt moet worden. Het levert allemaal ontzettend veel vertraging op. We zullen nu al heel blij zijn als onze bewoners in 2006 kunnen verhuizen.”

Opella wil 500 nieuwe eenpersoonskamers en appartementen realiseren. Daar gaan de 430 bewoners van verpleeghuizen de Halderhof en de Breukelderhof en woonzorgcentrum Beringhem wonen. De twee verpleeghuizen zijn 25 jaar geleden gebouwd en hebben vrijwel uitsluitend drie- en vierpersoonskamers.

„Toen zag men verpleeghuizen nog als een soort ziekenhuizen, inclusief slaapzalen. Maar onze mensen blijven hier wonen. Het is meestal hun laatste adres. Het is niet meer aanvaardbaar dat ze geen enkel eigen plekje in huis hebben”, vindt Van Leeuwen. Hij stelt dat verpleeghuisbewoners de slechtst gehuisveste burgers van Nederland zijn.

Branchevereniging Arcares en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid erkennen de huisvestingsproblematiek. Begin dit jaar maakte Ross bekend dat uiterlijk in 2007 voor elke verpleeghuisbewoner een een- of tweepersoonskamer beschikbaar moet zijn. De Tweede Kamer wilde dat al in 2005, maar Arcares verwacht dat dat niet zal lukken. In Nederland zijn nog 137 instellingen met kamers voor drie of meer mensen. Dertig huizen hebben zelfs nog zaaltjes voor vijf of zes personen.