Van den Berk kweekt bomen voor een torenflat
Leilindes en taxusstruiken voor het Louvre in Parijs, valse christusdoornen voor het paleis van justitie in Barcelona: meer dan 70 procent van de producten van Van den Berk Boomkwekerijen gaat naar het buitenland.
Niet bang om nieuwe, buitenlandse markten te betreden: dat is een van de factoren die het Brabantse bedrijf groot hebben gemaakt, zo vertelt algemeen directeur Pieter van den Berk (50) in een oude boerderij in Sint-Oedenrode.
Het geheel verbouwde pand is de plek waar het allemaal begon, nu zo’n 75 jaar geleden. „Mijn grootouders hadden hier een gemengd boerenbedrijf. Er was veel vraag naar populierenhout om klompen en lucifers van te maken. Vandaar dat mijn opa populieren begon te kweken.”
Drie zoons van de grondlegger gingen verder met het kweken van vooral laanbomen. Vandaag hebben vier kleinkinderen –waarvan Pieter er één is– de leiding. Naast Sint-Oedenrode heeft de kwekerij vestigingen in de Duitse plaatsen Geldern en Rastede.
Het bedrijf is toonaangevend als het gaat om het leveren van volwassen bomen. Tijdens een rondleiding over een klein deel van de 350 hectare zijn er uitsluitend metershoge bomen te zien. „We kopen partijen jonge bomen, bijvoorbeeld zo’n duizend stuks, planten ze hier op een leeg perceel en laten ze jarenlang groeien. De goedkoopste bomen die hier de deur uitgaan zijn 100 euro per stuk, in de meeste gevallen zijn ze veel duurder. Dat komt omdat we er hier veel tijd en aandacht aan besteden. Denk aan bemesten, water geven en snoeien.”
Het inspelen op nieuwe ontwikkelingen is ook een succesfactor van Van den Berk. Neem nu de Trudo Toren in Eindhoven die momenteel wordt gebouwd. Het is eigenlijk een verticaal bos, een flatgebouw dat aan de buitenkant helemaal vol staat met bomen. „In 2014 is het Bosco Verticale in Milaan onthuld, in het kader van de wereldtentoonstelling Expo 2015. Zodra er in Nederland ook zulke plannen zijn, steken wij onze vinger op. Nu staan er hier 125 bomen in air pots te groeien voor de Trudo Toren.”
Air pots zijn speciale bakken met allemaal tuitjes aan de zijkant. De wortels groeien hier in, merken dat er geen grond meer is en gaan zich vertakken. Dankzij het in vergelijking met gladde potten intensiever ontwikkelde wortelstelsel slaat de boom na het planten beter aan.
Tegenvaller
Hoe weet het bedrijf nu wat de juiste jonge bomen zijn om aan te plantent? „Dat is een onzekere factor”, zegt Van den Berk. Soms zit het mee. Toen het Louvre in Parijs 10.000 taxussen nodig had, kon Van den Berk die leveren en er behoorlijk winst op maken.
Een tegenvaller was het oprukken van de essenziekte in Nederland. „Daardoor is de waarde van de essen die hier staan, gekelderd. Niemand wil meer essen kopen.”
Van den Berk herinnert zich ook een miskoop: „Eind jaren tachtig gingen bolesdoorns als warme broodjes over de toonbank. Toen hebben we er 20.000 in één keer aangeplant. Maar veel meer boomkwekers kwamen op hetzelfde idee. We hebben er toen duizenden af moeten voeren.”
Dat voorbeeld laat gelijk zien dat boomkwekers elkaar sterk in de gaten houden. Van den Berk wil dan ook niet te veel vertellen over aantallen bomen op zijn kwekerij. „Bedrijfsgeheim. Concurrenten zijn ook zeer benieuwd naar die informatie.”
Wel is duidelijk dat soorten met mooie herfstkleuren het momenteel goed doen, zoals de amberboom en de rode esdoorn. Ook bomen met meer dan één stam lopen goed. „Een paar jaar geleden waren strakke bomen met smalle vormen erg in trek, nu is natuurlijke vorming de trend.”
Klimaatverandering
Bomen moeten tegenwoordig goed zijn voor dieren, vogels en insecten. „De maatschappij is erg met biodiversiteit en klimaatverandering bezig. Daar spelen we op in door ‘toekomstbomen’ te verkopen: bomen die bestand zijn tegen de opwarming van de aarde, langere, droge periodes en pieken in de neerslag.
Van den Berk heeft 1600 soorten bomen en struiken staan. „Ook hele bijzondere, zoals de sneeuwklokjesboom. Vanuit heel de wereld is daar belangstelling voor.”
