Op dit moment mogen alleen dementen in instellingen met een speciale BOPZ–aanmerking worden vastgebonden, bijvoorbeeld om te voorkomen dat ze een katheter er uit trekken. Maar naar schatting 90.000 dementerende ouderen wonen thuis of in een verzorgingshuis zonder zo’n aanmerking in het kader van de wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) en daar mag het niet. Maar in de praktijk gebeurt het wel. Uit eerder onderzoek blijkt dat 68 procent van de thuiszorgorganisaties wel eens mee te maken heeft met situaties waarin het nodig is.

Jaarlijks komen er naar verwachting 16.000 dementerenden bij. Ross wil dat ze zoveel mogelijk thuis blijven wonen, daarom wil ze de wet aanpassen. Uitgangspunt bij de nieuwe regeling blijft overigens dat een vrijheidsbeperking in principe het laatste redmiddel moet zijn. Het mag alleen gebeuren ter bescherming van de patiënt of zijn omgeving, door een bevoegde zorgaanbieder en onder strikte voorwaarden. Behalve voor dementen zou de regeling ook moeten gelden voor verstandelijk gehandicapten.

Eerder maakte het kabinet al bekend dat het wet BOPZ wil aanpassen om behandeling onder dwang in instellingen mogelijk te maken. Nu mogen mensen alleen onder dwang opgenomen worden. Deze nog te formuleren aanpassing moet de aanpak van maatschappelijke verloedering en overlast makkelijker maken. Deze maanden wordt gekeken of het ethisch, medisch en juridisch verantwoord mogelijk is.