Goss volgt George Tenet op, die begin juni „om persoonlijke redenen” opstapte als directeur van de CIA. Velen plaatsten een vraagteken bij die persoonlijke redenen en meenden dat Tenet was opgestapt om een storm van kritiek op het functioneren van zijn organisatie voor te zijn. De Senaat kwam kort daarna met een kritisch rapport over de CIA en de onafhankelijke commissie die de omstandigheden rond de septemberaanslagen van 2001 onderzocht was ook niet mals over de blunders die de CIA in de afgelopen jaren maakte.

De benoeming van Goss moet nog worden goedgekeurd door de Senaat en verschillende Democraten hebben al laten weten dat zij het hun Republikeinse collega daar niet gemakkelijk zullen maken. Bij de presentatie van Goss als nieuwe topman van de CIA prees president Bush hem dinsdag als iemand „die de CIA vanbinnen en vanbuiten kent.” Goss heeft een kleine twee jaar gewerkt voor de militaire inlichtingendienst DIA en daarna werkte hij ruim tien jaar voor de CIA, onder meer in Europa.

Of hij door zijn voormalige CIA-collega’s met open armen zal worden ontvangen, is de vraag. Goss kwam onlangs met een rapport dat scherpe kritiek leverde op het functioneren van de inlichtingendienst. Verschillende Democraten kritiseerden dinsdag het feit dat president Bush iemand met zo’n duidelijke politieke signatuur heeft uitgekozen voor de CIA. „Het is niet verstandig om een politicus in zo’n functie te benoemen, of hij nu Republikein is of Democraat”, aldus Democratisch senator John Rockefeller, vice-voorzitter van de inlichtingencommissie van de Senaat.

Goss heeft zich in de afgelopen weken nadrukkelijk uitgesproken tegen de hervormingen van het Amerikaanse inlichtingenapparaat zoals die worden voorgesteld door genoemde onafhankelijke commissie. President Bush heeft een van de aanbevelingen van die commissie echter al overgenomen, namelijk de benoeming van een nationale directeur voor inlichtingen. Die zou volgens de commissie het werk van alle zestien Amerikaanse inlichtingendiensten moeten gaan coördineren. Een taak die tot nu was voorbehouden aan de CIA-directeur.

De vraag is of Goss in staat is mee te werken aan hervormingen die zijn eigen functie minder belangrijk maken. Goss was jarenlang voorzitter van de inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden. Hier verzette hij zich tegen Democratische voorstellen tot hervorming van het hele inlichtingenapparaat die vrijwel overeenkwamen met de voorstellen van de onafhankelijke commissie. „Wij hebben al maanden geleden voorstellen ingediend die overeenkomen met de voorstellen van de commissie, maar Porter Goss was eenvoudig niet bereid die voorstellen op de agenda van onze commissie te plaatsen. Ik betwijfel of zo iemand geschikt is om onpartijdig te functioneren in zo’n cruciale functie als directeur van de CIA”, aldus Jane Harman, vice-voorzitter van de inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden onder Goss.

De Democraten zullen Goss bij de komende hoorzittingen in de Senaat danig aan de tand voelen, maar zij kunnen zijn benoeming moeilijk blokkeren. Dat zou hun in deze verkiezingstijd -waarin elke week wel een of andere „dreiging” wordt gemeld- het verwijt van de Republikeinen opleveren dat zij om politiek gewin de invulling van een van de belangrijkste inlichtingenposten zouden blokkeren.

De Democratische presidentskandidaat John Kerry -die onlangs nog scherp werd gekritiseerd door Goss- pleitte dinsdagvoor een snelle benoemingsprocedure voor de nieuwe CIA-directeur. „Wij willen vooral weten of Goss achter de aanbevelingen van de septembercommissie staat”, aldus Kerry, die allang weet dat dit niet het geval is.