VS verhogen rente kwartprocent
De Amerikaanse Federal Reserve (Fed) heeft dinsdag besloten de basisrente (federal funds rate) opnieuw te verhogen met 0,25 procent tot 1,50 procent. De laatste renteverhoging dateert van eind juni. Fed-voorzitter Alan Greenspan en zijn collega’s maakten dinsdag duidelijk dat deze tweede verhoging in korte tijd voorlopig nog niet de laatste is.
De verhoging van dinsdag werd verwacht, hoewel sommige analisten er een vraagteken bij plaatsten vanwege de vertraging van het economisch herstel. In een verklaring erkende de Fed dinsdag dat er op dit moment zowel wat de economische groei als wat het herstel van de arbeidsmarkt betreft sprake is van een vertraging. De centrale bank verwacht echter „dat de economie binnenkort sterker zal groeien dan tot nog toe het geval was.” Dit maakt nieuwe correcties van het renteniveau noodzakelijk, aldus de vroede vaderen van de Fed.
„Dit is agressievere taal dan velen hadden verwacht”, meent William Dudley, chef-econoom van investeringsbank Goldman Sachs. „De Fed had in zijn verklaring een pauze kunnen inbouwen, bijvoorbeeld voor de komende maand, maar daarvan is weinig te bespeuren”, aldus Dudley.
Gewoonlijk reageert de aandelenmarkt negatief op een renteverhoging, maar dinsdag was dat precies andersom. De Standard & Poor’s 500-index steeg met 1,3 procent tot 1079,04 punten, de Dow Jones industrial average steeg met 1,32 procent tot 9944,67 punten en de Nasdaq composite steeg met 1,9 procent tot 1808,70 punten.
„Een verhoging van de rente is niet positief voor beleggers, maar het optimisme van de Fed over de duurzaamheid van het economisch herstel woog ditmaal zwaarder, waardoor de indexen toch werden opgestuwd”, aldus Dudley. De markt werd de laatste weken verrast door teleurstellend nieuws. De economische groei zakte in het tweede kwartaal tot 3,0 procent van het bruto nationaal product (bnp), tegen 4,5 procent in het eerste kwartaal. Het ministerie van Werkgelegenheid meldde dinsdag verder dat de groei van de productiviteit in het tweede kwartaal was gedaald tot 2,9 procent. Dit is het laagste niveau sinds 2002.
Een zorgelijke factor is volgens veel economen de gestaag stijgende energieprijs. Op de New Yorkse Handelsbeurs steeg de prijs van een vat ruwe olie dinsdag tot het record van 45,04 dollar. Later zakte de prijs naar 44,52 dollar, toen bekend werd dat de olieleveranties in Irak weer op gang waren gekomen. „De Fed ziet de tegenwind voor onze economie als tijdelijk, maar ik ben bang dat de centrale bank het gevolg van de stijgende energieprijs voor de economische groei onderschat”, aldus Richard Berner, marktanalist van investeringsbank Morgan Stanley. „Het bedrijfsleven is duidelijk minder optimistisch dan de centrale bank, gezien de aarzeling van veel bedrijven om nieuwe mensen aan te trekken.”
Het is vooralsnog onduidelijk welke gevolgen deze tweede renteverhoging heeft voor de Amerikaanse consument. Als de Fed doorgaat met de renteverhogingen betekent dit dat het gebruik van creditcards duurder wordt en dat persoonlijke leningen -al dan niet met onroerend goed als onderpand- ook duurder worden. „Dat betekent dat de aan krediet verslaafde Amerikaanse consument minder geld beschikbaar heeft voor zijn consumptieve uitgaven. Aangezien de consument verantwoordelijk is voor tweederde van ons bnp, kan dat negatieve gevolgen hebben voor de economische groei”, voorziet Richard Berner.