Leden van de werkgroep graven oorlogsslachtoffers Munnikenhof van de Historische Vereniging Oud Veenendaal plaatsen vrijdag weer borden bij de graven met daarop een foto van het slachtoffer en een korte omschrijving van de manier waarop hij of zij om het leven kwam.

Tot 12 mei is het mogelijk de wandeling af te leggen, zo lang blijven de borden bij de graven staan. Bedenker van de route is Veenendaler Aart Aalbers.

Hoe begon het tien jaar geleden?

„Bij de dodenherdenking op 4 mei bij het oorlogsmonument in het centrum van Veenendaal schoot me ineens te binnen: hier liggen de oorlogsslachtoffers niet begraven. Waarom gaat er nooit iemand naar hun graf op de begraafplaats?

Nabestaanden waardeerden die eerste wandeling zeer: eindelijk was er belangstelling voor hun overleden vader, moeder of kind.

De historische vereniging heeft toen een werkgroep gevormd, die foto’s en verhalen over de slachtoffers is gaan verzamelen. Van bijna elk slachtoffer hebben we nu een foto en we weten veelal ook hoe ze het leven verloren. Op de borden staat beknopte informatie, op termijn hopen we met uitgebreider boek te komen.”

Wie zijn de slachtoffers?

„Het betreft in de meeste gevallen Veenendalers, maar ook een soldaat die hier in de buurt is gesneuveld en een evacué die in Veenendaal is omgekomen en hier ligt begraven. Sommige graven zijn van slachtoffers die later zijn herbegraven op de erevelden op de Grebbeberg of op het ereveld bij Loenen op de Veluwe.”

Er is belangstelling voor de route?

„Elk jaar zijn er een paar honderd bezoekers. Eens in de vijf jaar, volgend jaar weer, is er een kruisenroute op de begraafplaats. Dan herdenken we alle, ruim 200 plaatselijke slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, ook degenen die elders begraven liggen, en de Joodse Veenendalers die zijn omgebracht. In 2015 trok die route enkele duizenden geïnteresseerden.”

Hoe zijn de reacties?

„Er lopen veel jongelui tussen. Als ze de borden lezen, dringt pas tot hen door hoe verschrikkelijk het geweest is in de jaren 1940-1945. Dan zeggen ze: Nu snappen we een beetje hoe het in Syrië toegaat. Hoe bijvoorbeeld een meisje van 9 jaar door een Duitser in koelen bloede als een konijn werd doodgeschoten. Dat gebeurde in de oorlog in Veenendaal.

Er doen ook schoolklassen mee. Tieners zien dat er jongens van hun eigen leeftijd begraven liggen. Ze worden er muisstil van.”