„Zelfs al heeft het personeel ingestemd, dan nog mag Smead niet overgaan tot het instellen van een langere werkweek. Want dat zou de bijl leggen aan de wortel van de CAO”, aldus de rechter in het kort geding dat door de vakbonden FNV Kiem en CNV Dienstenbond was aangespannen tegen het bedrijf.

Werkgevers verenigd in MKB-Nederland zien de uitspraak van de rechter als een les dat er in CAO’s meer ruimte moet komen voor maatwerk. De organisatie wil geen dichtgetimmerde afspraken met een vastgesteld aantal uren. Ondernemersorganisatie VNO-NCW vindt dat bedrijven in samenspraak met hun werknemers van CAO’s moeten kunnen afwijken.

R. van Splunder, CAO-coördinator bij het CNV, noemt de reactie van de twee werkgeversorganisaties „onzinnig.” Volgens de vakcentrales FNV en CNV bieden CAO’s genoeg maatwerk voor bedrijven die moeite hebben het hoofd boven water te houden.

„Binnen veel CAO’s kunnen werkgevers al met de bonden afspreken om tijdelijk langer te werken”, zegt CAO-coördinator A. Jongerius van de vakcentrale FNV. Jongerius vindt wel dat bedrijven met de bonden moeten onderhandelen, niet met de werknemers binnen de onderneming. Bovendien moet er een financiële noodzaak zijn.

FNV en CNV krijgen steun van de KVGO, de brancheorganisatie van grafische bedrijven. Volgens beleidsmedewerker H. van Roest van de KVGO is de huidige CAO voor de sector „in principe flexibel genoeg.” Zo kan personeel in drukke weken meer werken en deze extra uren in rustige weken compenseren. Bovendien kunnen bedrijven in overleg met de bonden tijdelijk afwijken van de CAO door bijvoorbeeld loonsverhogingen tijdelijk op te schorten.

In zijn vonnis benadrukte de rechter dat de uitspraak geen oordeel inhoudt „over de wenselijkheid van een langere werkweek.” Het kabinet heeft vorige maand in de zogenoemde groeibrief gepleit voor de herinvoering van een 40-urige werkweek. In navolging van enkele bedrijven in Duitsland en Frankrijk wil het kabinet bevorderen dat het bedrijfsleven dat oppakt.

Directeur S. Feenstra van Smead is teleurgesteld. Voorzitter M. Oosterhuis van de ondernemingsraad van het bedrijf zegt gemengde gevoelens te hebben, omdat het personeel de verlenging van de werkweek van 36 naar 40 uur een goede afspraak vond. Hij gaat echter niet in beroep. „Ik ga de uitspraak loyaal naleven.”

Feenstra gaat op zoek naar een andere oplossing, die niet direct gezocht hoeft te worden in salarisbeperking. „Mijn medewerkers hebben aangegeven dat ze ingrepen in het salaris het minst aantrekkelijk vinden. We moeten op een andere manier uitvinden hoe we hier uitkomen.”