Al maandenlang geeft de Britse pers veel aandacht aan het onderwerp abortus voor tienermeisjes. En in de brievenrubrieken wisselen de tegengestelde meningen elkaar af.

Half mei ontstond er grote verontwaardiging over een welzijnswerker die een 14-jarig meisje het advies tot abortus had gegeven zonder de ouders in die beslissing te betrekken. Toen het meisje al een van de twee abortuspillen had geslikt, hoorde de moeder erover van een vriendin. Daarna besloot de dochter dat ze het kindje toch graag wilde houden, maar toen was het al te laat. De moeder klaagde in de media: „Toen mijn dochter een blindedarmoperatie kreeg, moest ik twee formulieren ondertekenen om toestemming te geven. Maar in deze zaak vond niemand het noodzakelijk me zelfs in te lichten.”

Tienerzwangerschappen vormen een groot probleem voor de Britse regering. Het percentage tienermeisjes dat in verwachting raakt, is het hoogste van Europa. Van de zwangerschappen wordt 36 procent afgebroken. Naar schatting zorgen tieners voor 20 procent van alle 180.000 abortussen in Engeland en Wales.

De regeringsstrategie uit 2000 om het aantal tienerzwangerschappen in 2010 met 50 procent te hebben verminderd, werpt nog geen vruchten af, omdat het aantal tienerzwangerschappen nog steeds stijgt. Een proefproject in een regio in Schotland waarbij condooms en morning-afterpillen vrij aan scholieren werden verstrekt, is zelfs op een flop uitgelopen, omdat niet alleen het aantal zwangerschappen maar ook het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen fors toenam. De Schotse deelregering heeft vorige week ook toegegeven dat veel tieners twee of meer abortussen ondergaan. Binnen het hele Verenigd Koninkrijk wordt ongeveer 80 procent van alle abortussen gefinancierd met belastinggeld.

Hoewel een opiniepeiling in mei aangaf dat 86 procent van de Britten vond dat ouders het recht hebben te weten dat hun dochter een abortus ondergaat, kwam de regering vorige week toch met een nieuwe richtlijn waarmee tieners onder de 16 dit geheim mogen houden. De instructie aan artsen is een herziening van een regel uit 1986 waarin alleen geheimhouding voor advies over seksualiteit en anticonceptie werd voorgeschreven.

Staatssecretaris van Volksgezondheid Melanie Johnson voegt er echter aan toe dat artsen kinderen wel moeten aanmoedigen met hun ouders of andere volwassenen in gesprek te gaan. Maar behalve bij een ernstige bedreiging van de gezondheid ligt de beslissing hiervoor bij de tiener zelf.

De staatssecretaris vindt dat de regeling voor de hand ligt. „Onderzoek heeft aangetoond dat meer dan een kwart van de jongeren voor zijn zestiende seksueel actief is”, aldus Johnson. En juist in deze groep is het gebruik van voorbehoedsmiddelen „het minst waarschijnlijk” en „blijven zorgen over de vertrouwelijkheid de grootste afschrikking om hulp te zoeken.”

De Conservatieve oppositie legde direct de vinger bij het feit dat de regering alleen spreekt over meisjes „jonger dan 16” en geen ondergrens instelt. „Hoe om te gaan met kinderen van 10 jaar?” vroeg de Conservatieve parlementariër Ann Widdecombe. „Ik denk dat kinderen onder de 16 niet volwassen genoeg zijn om deze beslissing alleen te nemen.”

Staatssecretaris Johnson geeft toe dat er „heel moeilijke gevallen” zijn. „Het is zeer ongebruikelijk voor een jonge vrouw onder de 16 om zonder betrokkenheid van ouders een abortus te ondergaan”, aldus de Labour- bewindsvrouw. „En het is extreem ongebruikelijk voor 11- en 12-jarigen om seksuele omgang te hebben. De meeste jongeren onder de 16 die seksueel actief zijn, zijn 15.”

De regering gelooft niet dat deze richtlijn seksuele activiteit op jonge leeftijd aanmoedigt. „Er is geen bewijs uit het Verenigd Koninkrijk of uit internationaal onderzoek dat aantoont dat de beschikbaarheid van vertrouwelijke contraceptieve diensten leidt tot seksuele activiteit op jongere leeftijd.” Het beleid van de regering blijft echter „jonge mensen te helpen de druk te weerstaan om op jonge leeftijd seks te hebben.”

Prof. David Paton van Nottingham University denkt wel dat seksuele voorlichting in combinatie met vrije beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen leidt tot meer tienerzwangerschappen. „Ons onderzoek toont aan dat deze aantallen dalen als ouders het wettelijk recht hebben te weten van abortussen bij hun kinderen”, aldus Paton. Hij beweert dit op basis van cijfers uit de Verenigde Staten.

Binnen medische kringen in Groot-Brittannië wordt de „uitstekende, duidelijke nieuwe richtlijn” verwelkomd. Dr. Vivienne Nathanson van de British Medical Association noemt het zelfs „essentieel dat de autonomie van jonge mensen erkend en gerespecteerd blijft.”

De Britse pro-lifebeweging reageert echter geschokt. De woordvoerder van de Society for the Protection of Unborn Children (SPUC), Paul Tully, wijst de richtlijn van de regering van de hand. „Wij denken dat de ouders op het gebied van seksualiteit de beste raadgevers voor jongeren zijn en niet de regering met haar campagne die seksualiteit niet aan het huwelijk bindt. De regering zegt dat ze de belangrijke rol voor de ouders erkent, maar dat weerspiegelt zich totaal niet in het beleid. Verder vinden wij het verkeerd dat de regering op voorhand abortus voor jongeren beschikbaar stelt. Door dit beleid is de strategie om het aantal tienerzwangerschappen terug te dringen, contraproductief.”