Fredy Pacini staat achter de kassa van zijn autobandenwinkel in de buurt van Arezzo (Toscane) als twee dieven afgelopen november bij hem inbreken. Hij pakt een vuurwapen en schiet hem dood. Tijdens de rechtszitting die volgt wordt Pacini doodslag ten laste gelegd. In theorie kan vanaf vrijdag deze strafzaak in de prullenmand. De 57-jarige bandenspecialist kan zich namelijk beroepen op een „geoorloofde vorm van zelfverdediging” en dat alles dankzij een aangepaste wet die donderdag het groene licht kreeg van het parlement.

De wet bepaalt dat iedereen die in zijn eigen huis wordt belaagd of wiens bezittingen dreigen te worden ontvreemd, het recht heeft op zelfverdediging. Als iemand die wordt belaagd ook nog eens „geagiteerd is” (lees: in paniek is), dan kan zijn handelen sowieso nooit leiden tot een proces, laat staan tot gevangenisstraf.

Aanvullende wetsartikelen bieden extra hulp aan slachtoffers. Zo komen criminelen alleen nog maar weg met een voorwaardelijke straf als hij schadevergoeding betaalt aan het slachtoffer. Betaling van schadevergoeding aan een crimineel omdat hij bij een misdrijf gewond raakte is daarentegen niet meer verplicht.

De wetsartikelen lijken op maat te zijn gemaakt voor Angelo Peveri, een ondernemer uit Piacenza. De man betrapt enkele jaren geleden in een oktobernacht drie dieven op zijn bedrijfsterrein. De dieven vluchten. Een van hen komt even later terug om zijn auto op te halen. De man wordt door de ondernemer en zijn medewerker tegen de grond gewerkt en krijgt daarbij een kogel in zijn borst, waardoor hij deels arbeidsongeschikt raakt.

Na acht jaar procederen werd de ondernemer in februari veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4,5 jaar. De dief kreeg al eerder een straf van tien maanden opgelegd, maar hij had ook recht op schadevergoeding, vond de rechter.

Vice-premier Matteo Salvini zocht zakenman Peveri vorige maand op in de gevangenis en liet hem weten achter hem te staan. Eerder had Salvini al een hart onder de riem gestoken van autobandenspecialist Pacini. „Als iemand besluit om roofovervaller te worden, moet hij weten dat hij een risico neemt”, twitterde Salvini in zijn kenmerkende stijl.

Bij de stemming in de Senaat was donderdag vice-premier Matteo Salvini prominent aanwezig. De voorman van Lega is prominent voorvechter van de wet op zelfverdediging. De minister vertoonde zich in het parlement –waar colbert en stropdas verplicht zijn– in een t-shirt met daarop de tekst: ”Verdediging is altijd gerechtvaardigd”.

Magistraten zijn niet gelukkig met de aanpassing in de wet. „Met deze wet gaat het aantal slachtoffers bij schietpartijen zeker toenemen,” voorziet Piercamillo Davigo van de Hoge Raad. „Niet dat er meer criminelen omkomen, maar er zullen meer slachtoffers vallen bij overvallen en inbraken.” Davigo legt uit dat als een dief weet dat zijn slachtoffer ook een wapen te voorschijn kan halen, hij eerder zelf zal schieten.

Intussen lijkt het erop dat Italiaanse burgers zich al hebben voorbereid op deze wetsaanpassingen: het particuliere wapenbezit is de afgelopen jaren sterk gestegen.

Minder voorbereid zijn de gevangenissen. Donderdag werd bekend dat de maximale strafmaat voor inbraken en overvallen omhoog gaat – met vier jaar. Maandag liet de ombudsman voor de rechten van gedetineerden weten dat de gevangenissen nu al uitpuilen.