DUP zal niet zo snel toegeven aan May
De DUP uit Noord-Ierland was na de verloren verkiezingen in 2017 de partij die het premierschap van Theresa May redde. Maar nu is de Democratic Unionist Party het grootste struikelblok voor het succes van May.
Al wekenlang wordt de DUP in Londen in de gaten gehouden om te zien of de partij zich al achter het brexitplan van May opstelt. Toen de premier woensdagavond aankondigde haar positie over te hebben in ruil voor steun aan haar voorstel, veranderden direct diverse Conservatieve tegenstanders van standpunt. Maar de DUP niet.
DUP-leider Arlene Foster zei dat haar partij nooit akkoord gaat met een beleid dat „de unie bedreigt.” Voor alle duidelijkheid: die unie is niet de Europese Unie, maar de Britse unie, van Groot-Brittannië met Noord-Ierland.
Dat Noord-Ierland deel blijft van het Verenigd Koninkrijk is voor de DUP letterlijk een zaak van leven en dood. De partij ontstond tijdens de burgeroorlog in de Britse provincie (1969-1998). Extreme unionisten (ook wel protestanten genoemd) gingen de gewapende strijd aan tegen extreme Ierse nationalisten (ook wel katholieken).
De nationalisten hadden zich nooit neergelegd bij de deling van het Ierse eiland in 1921. Bij de oprichting van de Republiek van Ierland was met Londen afgesproken dat de noordelijke provincie Ulster onder Brits bestuur zou blijven. Dat is na bijna honderd jaar nog steeds de situatie.
In de spanningen die leidden tot die burgeroorlog speelde een jonge welbespraakte predikant een hoofdrol, ds. Ian Paisley (1926-2014). Sommigen zien hem als een luidruchtige oproerkraaier, anderen als een gezant van de waarheid. Hij stond voor de boodschap van de Reformatie en vond dat de dominante protestantse partij in Noord-Ierland, de Ulster Unionist Party (UUP), veel te toegeeflijk was. Hij vreesde dat een vereniging van Ierland en Noord-Ierland zou leiden tot een rooms-katholiek bestuur en een einde aan de vrijheden voor protestanten. Dit leidde in 1971 tot een nieuwe partij, de DUP.
Tientallen jaren lag Paisley dwars in vredesonderhandelingen. Zijn bijnaam werd ”Doctor No”. In 1998 keerde hij zich tegen het Goede Vrijdagakkoord. Pas in 2005 maakte hij een ommezwaai. In 2007 werd hij premier van de eerste succesvolle coalitieregering met het katholieke Sinn Fein.
De DUP heeft de UUP helemaal van haar plaats verdreven. In de verkiezingen van 2017, toen May haar Conservatieve meerderheid verloor, boekte de DUP haar beste resultaat ooit en veroverde tien zetels in het parlement in Westminster.
De DUP heeft altijd één harde eis gehad: Noord-Ierland als deel van het Verenigd Koninkrijk. Verder is de partij tegen het ethisch liberalisme. Noord-Ierland kent geen vrije abortus en houdt vast aan het klassieke huwelijk van man en vrouw.
De partij van ”Doctor No” is dus gewend zich hard op te stellen. Ze geeft er niet om als de hele wereld kritiek heeft. Integendeel, veel DUP’ers lijken daarvan te houden. De kans dat premier May de Noord-Ieren alsnog overhaalt om haar plan te steunen, lijkt daarom klein.