Gasunie heeft, als participant in de International Gas Union (IGU), in 2000 proeven uitgevoerd in Canada met gasleidingen die vergelijkbaar zijn met die in Nederland. Aan de hand van die proeven is vorig jaar een rapport verschenen, dat echter nooit in de openbaarheid is gekomen.

Woordvoerder Jan Boon van de Gasunie bevestigt het bestaan van het rapport. „Maar de inhoud daarvan is geheim.” Sommige gedeelten van het rapport zijn geïmplementeerd in de regelgeving, aldus Boon. „Dan gaat het vooral over het gebruikte staal voor de leidingen en de dikte daarvan.”

Boon kan niet zeggen of er nog andere aanbevelingen in het rapport staan die zijn overgenomen. Ook wil hij niet zeggen of het rapport ooit openbaar gemaakt wordt.

Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld in de Verenigde Staten na ieder incident met gaspijpleidingen uitgebreide rapporten van de National Transportation Safety Board -vergelijkbaar met de Raad voor de Transportveiligheid in Nederland- in de openbaarheid komen. Een vast onderdeel daarvan zijn de te leren lessen. Dat blijkt uit een database met 20.000 ongevallen met gevaarlijke stoffen van Facts -een onderdeel van TNO- waarin onder meer zo’n 500 ongevallen met gaspijpleidingen zijn opgeslagen. „In de Verenigde Staten, en ook elders in de wereld, doet men daar over het algemeen niet moeilijk over”, zegt veiligheidskundige P. C. van Beek van TNO desgevraagd. Van Beek is onder meer betrokken bij onderzoek naar veiligheid van gasleidingen. „Het zou wel zo prettig zijn als wij het rapport kunnen inzien.”

De veiligheidskundige wil geen conclusies trekken uit het feit dat de Gasunie het rapport geheimhoudt, maar wil desgevraagd wel aangeven wat het zou kunnen betekenen. „Stel dat er uit zo’n rapport blijkt dat de gasbedrijven vanwege de veiligheid eigenlijk grotere afstanden tussen woonwijken en leidingen moeten handhaven. Dan heeft dat nogal wat consequenties.”

Volgens Van Beek kan zo’n situatie „enorme economische belangen” met zich meebrengen. „Daarom moet er iemand zijn die, als onafhankelijk deskundige, mee kan kijken.”

Volgens woordvoerder Boon van de Gasunie betreft het een algemeen rapport, dat niet alleen geldig is voor Nederland. „Wij zijn een van de participanten geweest.” Desgevraagd bevestigt Boon dat de dikte van het staal „naar huidige maatstaven gemeten” te dun was. „Wij hoeven niet aan de buitenwereld te vertellen welke rare experimenten wij doen. Het rapport heeft een vertrouwelijk karakter. Zolang wij het idee hebben dat we de veiligheid Europees gezien goed voor elkaar hebben, zien we geen reden om het rapport aan de grote klok te hangen.”

De gasbuis die vorige week explodeerde in het Belgische Ghislenghien, was een uitzonderlijk zware leiding die werd gebruikt voor de gasexport van Zeebrugge naar Frankrijk. De situatie in België is echter niet wezenlijk anders dan die in Nederland. Volgens de Gasunie verloopt het toezicht daar ook via de gemeente. Door de bank genomen hanteren alle West-Europese landen dezelfde procedures voor hun hoofdgasnetten. Feit is dat de Gasunie steeds vaker leidingen van het 11.000 kilometer tellende hoofdgasnet moet verplaatsen, omdat er steeds meer woonwijken verrijzen.